Вақт машинаси
17 май 2023

17 май – Газли зилзиласи

1976 йилнинг 8-17 апрелида Ўзбекистоннинг табиий газ олинадиган ҳудудида жойлашган Газли шаҳрида бирин-кетин туркум ер қимирлашлари юз берди.

Даҳшатли воқеа гувоҳлари биринчи бўлиб шаҳарни ҳайвонлар, итлар, мушуклар, эшаклар тарк этиб қочишга урина бошлаганини эслашади.

Илк зилзила 8 апрель куни маҳаллий вақт билан соат 8:41 да 8-9 балл атрофида юз берди ва шаҳарнинг ярми яксон бўлди.

Иккинчиси, дастлабкисидан анча кучли зилзила ўша йилнинг 17 майида 12 баллик шкалада 9-10 балл даражасида юз бергани қайд этилди.

Воқеа гувоҳлари ер аввалига вертикал, кейин горизонтал тарзда бориб-келиб силкина бошлаганини эслашади.

Зилзила натижасида Газли шаҳри ер билан яксон бўлгани, бино ва иншоотларнинг 90 фоизи вайрон бўлгани, 20 мингдан зиёд аҳоли жабр кўргани айтилади.

Сейсмологларнинг огоҳлантириши туфайлигина бу сафар қурбонлар кам бўлгани айтилади, гарчи бу юзадан шаҳарда илмий иш олиб бораётган москвалик аспирант қизнинг гапини кўпчилик жиддий қабул қилмаган.

Газли зилзиласи бўлган даврда шаҳарга ёндош аҳоли масканларида ҳам турли даражада ер қимирлаши кузатилган.

Жумладан, Бухоро ва Ромитонда 7 балл, Зарафшон, Томдибулоқ, Қоракўл ва Чоржўйда 6, Беруний, Урганч, Хива, Навоий, Каттақўрғон, Самарқанд ва Жиззахда 5, Тошкент, Олмалиқ, Ангрен, Чирчиқ, Қарши, Денов ва Термизда 4, Нукус, Андижон ва Фарғонада 3 балл ер қимирлашлари қайд этилган.

1984 йили шаҳарни тиклаш учун қурилишлар бошланган айни зилзила ўчоғида 7.2 магнитудадан зиёд даражадаги ер қимирлаши ҳали ўзини ўнглашга ургурмаган шаҳарни тағин вайрон қилди.

8 йил ичида битта жойда 7 магнитудадан зиёд даражадаги зилзилаларнинг такрорланиши дунё сейсмология тарихида камдан-кам кузатилган ҳолатдир.

Газли зилзиласи техноген характерга эга бўлгани, яъни экспертлар фалокатнинг ҳудуддаги конлардан назоратсиз тарзда табиий газ олиниши натижасида юз бераётганини айтишади.

То бугунгача Газлида ҳар йили 5-8 бор турли даражадаги ер қимирлашлари муттасил қайд этиб келинади…

Eltuz.com

Тағин ўқинг
30 декабр 2020
Кечган йил бир вақтлар Гулнора Каримова ўтказган тадбирларга ўхшаган “ëлғон” тадбирлар билан тўла бўлди. “Ëшлар форуми” “Ëшлар билан учрашув” ...
12 декабр 2016
«Ҳуррият» газетаси (07.12) ёш журналист йигитнинг моҳиятан халқ дардини ёзишдан қочиб, буни ўзича оқлашга урингани тўғрисидаги мақолани эълон қилди. ...
19 декабр 2022
Америкада ўзбек зўравон, 38 яшар Акмал Нарзиқулов 20 йилга қамалди. Сохта права ясаш, права имтиҳонини сохталаштириш, одам ўғирлаш ва ...
28 сентябр 2017
28 сентябр куни ўтган брифингда Тошкент шаҳар ИИБ Тергов бошқармаси бошлиғи Дониёр Тошхўжаев, ёзувчи Нурилло Отахоновга 11 май куни ...
Блоглар
17 март 2024
Рассом Туз бир мавзу муҳокамасини бошласа ағдар тўнтарини чиқариб барча қирраларини ўрганади. Танганинг ағиниям¸ бағиниям¸ ...
14 феврал 2024
«Ёшлар» телеканалида содир бўлаётган коррупция олдида «Спорт» телеканали директори Зоҳид Каримов қўй оғзидан чўп ололмайдиган ...
13 феврал 2024
Тармоқнинг ўзбек сегменти ўзбек давлат рамзларига нафратни парваришламоқда. Ижтимоий тармоқларда маҳалла раиси ва фаолларнинг давлат ...