Document UZ
15 октябр 2018

Уйларни бузиш тартиби давлат фойдасига ўзгарди

Ўзбекистонда Уй-жой кодексига киритилган ўзгаришларга кўра, эндиликда давлат ва жамоат эҳтиёжи учун олиб қўйилаётган уйларнинг фақат мулкдорларигина турар жой билан таъминланади.

Бу ўзгаришлар олиб қўйилаётган уйда доимий рўйхатда турганларни бундай ҳуқуқдан маҳрум қилишни кўзда тутади.

Кодекснинг аввалги кўринишида уйи давлат ва жамоат эҳтиёжи учун олиб қўйилаётган уйларда яшовчи “фуқаролар, уларнинг оила аъзолари, шунингдек, ушбу уйларда (квартираларда) доимий яшаётган фуқароларга” турар жой берилиши белгиланган эди. Энди бу сўзлар “мулкдорларга” деб ўзгартирилди.

Бундан ташқари, бузилган уйнинг ўрнига якка тартибда уй жой қуриш ер участкаси ҳам фақат мулкдорларга берилади. Бузилаётган ва янги берилган участканинг бозор қиймати ўртасидаги фарқ эса беш йил ичида давлат томонидан компенсация қилинади.

Ҳуқуқшуносларнинг айтишича, эндиликда бузилаётган уйда пропискада бўлиш фуқароларга давлат томонидан конпенсация сифатида уй-жой ажратилиши учун асос бўлмайди.

“Янги ўзгаришлар ишимизни анча осонлаштиради, – дейди Тошкент шаҳри ҳокимлигида ишловчи манба “Элтуз” мухбирига. – Илгари уйда нечта одам прописка қилинган бўлса, уларнинг ҳаммасини турар жой билан таъминлаш лозим эди. Баъзи уйларда аслида 5 та одам яшаса-да, ўнлаб одамлар прописка қилинганини ҳам кўрганмиз. Шунинг учун бу масалада кўп жанжал бўларди”.

Унинг сўзларига кўра, бунча одамни турар жой билан таъминлаш ёки уларга участка ажратиш ҳокимлик учун жуда оғир масала. Бузилаётган уйда бу яшамаслигини ҳамма биларди. Лекин қонун бўйича уларни турар жой билан таъминлаш мажбурияти бор эди.

“Эски шаҳарда айрим уларнинг 3-4 та хонаси бор. Лекин прописка қилинганларнинг саноғи йўқ. Аслида бунча одамнинг бу ерда яшаши ақлга сиғмайди. Лекин уй бузилаётган пайтда ҳаммаси тўполон кўтариб, уй талаб қилади”, дейди ҳокимлик ходими.

Унинг билдиришича, бузилаётган уйда ҳақиқатда қанча одам яшаши ҳақида маҳалла орқали далолатнома тузилиб, фақат уларнигина турар жой билан таъминлаш амалиёти синаб кўрилган. Лекин қонун бўйича прописка қилинганларнинг ҳаммасига уй бериш белгилангани сабабли бу амалиёт ҳар доим ҳам самара бермаган.

“Чунки биз минг марта ҳақ бўлсак ҳам қонунчилик бўйича бундай амалиётни асослаш жуда қийин иш”, дейди ҳокимлик вакили.

Айни пайтда уй-жойи бузилаётганларнинг ўз ҳақиқатлари бор. Жумладан, битта хонадонда чиндан ҳам 2-3 та оила яшаётганлар ҳолатлар ҳам мавжуд.

Охирги бир-икки йил ичида Ўзбекистон шаҳарларида, айниқса, пойтахт Тошкентда ҳовлиларни бузиб, ўрнига кўп қаватли уйлар қуриш ишлари авжида чиққан. Бундай қурилишлар кўлами янада кенгайиши кутилмоқда.

Демак, Уй-жой кодексига ўзгаришлар киритилишига сабаблардан бири қурилиш ширкатларининг лоббиси бўлиши эҳтимоли ҳам йўқ эмас.

Қолаверса, энди маҳаллий ҳокимликлар учун бузилаётган уйларга компенсация бериш аввалги йилларга нисбатан анча осонлашади. Шу билан бирга, бу борадаги ишларни судларда кўраётганда ҳокимликларнинг ютиб чиқиш имконияти янада ортади.

Баҳодир Шариф
Eltuz.com

Тағин ўқинг
22 май 2016
Тожикистон конституцияги ўзгартиришлар киритишни назарда тутган референдум президент Имомали Раҳмон ҳокимиятини амалда янада мустаҳкамлашга қаратилгани айтилади. Конституцияга киритилаётган ўзгаришлар ...
19 январ 2016
«Девона фаришта», «Қўрғошин» ва «Жодугар» фильмларида ўйнаб танилган артист Отабек Мусаев «Ўзбеккино» Миллий агентлиги раиси этиб тайинланди. Бу ҳақда ...
7 октябр 2020
Ислом Каримовнинг узоқ давом этган (1991-2016) беқарор сиёсатидан сўнг ҳокимиятни эгаллаган Шавкат Мирзиёев улкан ислоҳотлар даъвоси билан майдонга чиқди. ...
4 октябр 2018
Бугун ўзбек тарихидаги энг қайғули сана. Бундан роппа-роса 80 йил бурун, 1938 йилнинг 4 октябрида ўзбек миллати ойдинларидан иборат ...
Блоглар
17 март 2024
Рассом Туз бир мавзу муҳокамасини бошласа ағдар тўнтарини чиқариб барча қирраларини ўрганади. Танганинг ағиниям¸ бағиниям¸ ...
14 феврал 2024
«Ёшлар» телеканалида содир бўлаётган коррупция олдида «Спорт» телеканали директори Зоҳид Каримов қўй оғзидан чўп ололмайдиган ...
13 феврал 2024
Тармоқнинг ўзбек сегменти ўзбек давлат рамзларига нафратни парваришламоқда. Ижтимоий тармоқларда маҳалла раиси ва фаолларнинг давлат ...