O‘zbekistonda paxtaga majburlash ehtimoli baland qolmoqda
Paxta sanoatida tizimli isloxot qilinmasa mamlakat yana paxtaga majburlash tizimi degan botqoqqa cho‘kadi.
Bu messedjni 2024 yil 1 fevral kuni Bosh qarorgohi Berlinda joylashgan Inson huquqlari bo‘yicha O‘zbek forumi yoyinlagan xisobotdan tushunish mumkin.
O‘zbek forum O‘zbekistonda 2023 yilgi paxta hosili to‘g‘risida hisobot e'lon qildi.
Hisobot asoslangan monitoring natijalariga ko‘ra¸ garchi 2023 yilgi paxta terimi davrida keng miqyosda, tizimli, hukumat boshchiligidagi majburiy mehnatga yo‘l qo‘yilmagan bo‘lsa-da, bir qancha tumanlarda terimchilarning keskin tanqisligi ortidan mutasaddi rahbarlar tomonidan paxta rejalarini bajarish uchun yetarli miqdordagi terimchilarni topish maqsadida terimga majburlash kuzatilgan.
Terimchilar yetishmaydimi?
Paxta terimchilariga ish haqining pastligi, qishloq joylarida bunga muqobil ishlarda yuqori daromad olish imkoniyati, shuningdek, pandemiya tugaganidan keyin O‘zbekistondan minglab mehnat muhojirlarining Rossiya va boshqa mamlakatlarga qaytishi ko‘ngilli paxta terimchilari yetishmasligiga sabab bo‘ldi.
Davlat nazorati avvalgilarga o‘xshash!
O‘zbekistonda paxtachilik sohasi xususiylashtirilganiga qaramay, paxta terimi ustidan davlat nazorati tizimi o‘zgarishsiz qolmoqda. Mahalliy hokimliklar va mutasaddilar paxta hosilini o‘z vaqtida terib olish, respublikaning har bir tumani bo‘yicha ishlab chiqarish rejalari bajarilishini nazorat qilish ishlariga mas'ul.
G‘anievning oyboltasi
Terim jarayonini nazorat qilish uchun mas'ul bo‘lgan Prezident maslahatchisi Shuhrat G‘aniev o‘tkazgan yig‘ilishlarning ommaga oshkor bo‘lgan yozuvlari shuni ko‘rsatdiki, jazo va hatto jinoiy javobgarlikka tortish tahdidi ostida ishlab chiqarish rejalarini bajarish uchun mansabdor shaxslarga katta bosim o‘tkazilgan.
O‘zbekiston yana paxtaga majburlash qopqoniga tushmasin
Ushbu xulosalar majburlash amaliyoti oldini oluvchi, uyushmalar va mustaqil monitoring o‘tkazish erkinligini ta'minlovchi va majburiy mehnatga barham berish bo‘yicha islohotlar orqaga qaytmasligini ta'minlovchi fuqarolik va siyosiy o‘zgarishlarsiz majburiy mehnat yana keng tarqalishi mumkin bo‘lgan haqiqiy xavfdan dalolat beradi.
Hisobotning to‘liq matni mana bu linkda: https://www.uzbekforum.org/uzbek-cotton-harvest-2023-risk-of-forced-labor-remains-high/