Aripov 400 eski joy nomini o‘zgartirmoqchi

O‘zbekiston bosh vaziri Abdulla Aripov ishtirokidagi yig‘ilishda respublika bo‘yicha 300 dan ziyod qishloq va mahallaning, 400 ga yaqin ko‘chaning eski, sovetlar davriga xos yoki biror mantiqsiz, tushunarsiz nomi haligacha saqlanib qolayotgani tanqid qilindi.

Qiziq, qaysi nomlar? Menga qiziq. Bunday nomlarni imi-jimida almashtirmay e'lon qilishlarini, yanayam yaxshisi, shu aholi punktlarida yashaydigan aholining fikri asosida almashtirishlarini xohlardim.

Toponimiya muammolari haqida menchalik ko‘p va xo‘b yozgan bo‘lmasa kerak. Kanal ochilganidan buyon, hatto u ochilishidan ancha avval bu muammoni ko‘targanman. Tarixiy joy nomlarini saqlash tarixiy qo‘lyozmalarni yo tarixiy binolarni saqlashday muhim va mas'uliyatli vazifadir.

Bu boradagi qarorlar to‘ppa-to‘g‘ri bo‘lganda ham ishni byurokratlarga emas, toponimistlar va tilshunoslarga, tarixchi va etnograflarga topshirish kerak, deb o‘ylayman.

Mafkuraga yo‘g‘rilgani bois sovetcha nomlarni saqlashdan ma'ni yo‘qdir balki (agar konkret sovet davrida qurilmagan bo‘lsa).

Lekin eski nomlarni o‘zgartirishda ehtiyot bo‘lish kerak. “Mantiqsiz, tushunarsiz” deb baholanadigan joy nomlari zamirida odatda biror tarixiy voqelik yotadi: urug‘ nomi, odat nomi, an'anaviy nom va hokazo.

Bularni jiddiy o‘rganmay turib, “Baxtobod”, “Guliston”larga almashtirib tashlash jiddiy xato bo‘ladi.

Ehh, shuncha yozganim bilan gaplarim eng yuqoriga yetib bormasligini bilaman. Hech bo‘lmaganda, obunachilarim meni eshitib, boshqalarga yetkazishga harakat qilsa, gapiradiganlar ko‘paysa, balki o‘zgarish bo‘lar.

Eldar Asanov,
Telegramdagi «Asanov formati» blogeri