Ko‘zqarash
6 dekabr 2021

«Bizga sud kerak, mustaqil sud kerak!»

«Albatta, keragidan ko‘p xato qilganmiz, ulardan juda afsusdaman. Eng katta xatoim sud, jin ursin, mustaqil sud tizimini tuza olmaganimiz ko‘pchilikni qiynadi va mana, navbat menga ham keldi. Mustaqil bo‘la olmagan sudlar azob bergan hammadan kechirim so‘rayman. Bu xato, ammo jinoyat emas».

Yuqoridagi iqtibos shu kunlarda Putinning shotirlariga aylangan Gruziya hukumatining soxta ayblovlari bilan sudlanayotgan Saakashviliga tegishli.

Qarangki, mahkamadan mustaqil sud talab qilgan yagona Saakashvili emas, holbuki, u haddan tashqari qisqa muddatda haddan tashqari katta islohotlarni amalga oshira olgan islohotchi o‘laroq bunga rostdanam haqli.

70-yillarning vahshatli generali Pinochet qilgan jinoyatlari uchun 2005 yilgacha mahkamaga tortilmagan. Immuniteti bo‘lgan. 2005 yilda u immunitetdan mahrum etilgan va uning birinchi talabi mustaqil sud bo‘lgan edi. Afsuski, Pinochet o‘zi istagan odil sudlovgacha yetib bormagan. Omonatini topshirgan.

Misrni 30 yildan ortiq muddat yakka o‘zi idora qilgan Muborak qamoqqa olingach, unga belgilangan sud mahkamasini buyurtma, deya tan olmagan. Vaholanki, kimda iqtidor bo‘lsa, o‘shaning topshirig‘ini ijro qiladigan sud tizimini uning o‘zi yaratgan edi.

Odil sudlov istagan yoki o‘zi yaratgan qo‘g‘irchoq sudlovdan yakunda aziyat chekkan mustabidlarning sanog‘i yo‘q. Miloshevich, Saddam Husayn, Kaddafining o‘g‘illari, Markos, Yanukovich, Atamboev…

Uzoqqa bormaylik, o‘zimizning o‘tgan zamon egalari bo‘lgan Gulnora Karimova, sobiq prokurorlar va ko‘plab sobiq kuchishlatarlarning ham eng katta afsusi mustaqil sud tizimini yaratishga urinmagani va bu yo‘lda qadam tashlamagani bo‘lsa kerak. Balki ular ham eng qulayi yugurdak, qo‘rqoq va shotir sudning bo‘lishi deb hisoblagan. Qarangki, himoyaga zarurat tug‘ilganda ularga eng keragi to‘plangan milliardlab boylik yoki shogirdu shotirlar emas, aynan mustaqil sud bo‘ldi. Afsuski, u yo‘q. Shuning uchun ular o‘zining haqiqatidan, uni namoyon etishdan mahrum.

Sud, mustaqil sud faqat cheksiz hokimiyat egalarigagina kerak emas. Albatta, ularga birinchi navbatda kerak. Chunki cheksiz hokimiyat cheksiz muddat davom etishi amrimahol.

Mustaqil sud oddiy fuqarolarga, soxta jinoyatda ayblanayotgan yoki soliq haqini talab qilayotgan, mulk talashayotgan yoki shunchaki ajrashayotgan fuqarolarga ham kerak.

Mustaqil sud biznesga, puli borlarga kerak, chunki puli borlardan ustunroq katta puli borlar ham bor. Ularni faqat mustaqil sud huquqda tenglashtira oladi.

Mustaqil sud OAVga kerak, qanchalar chinqirishmasin, OAV mustaqil sudsiz mustaqil bo‘la olmaydi, so‘z erkin bo‘la olmaydi.

Mustaqil sud parlamentga kerak. Chunki parlament qoida tariqasida hokimiyatning uchdan biri, xolos. Ijro hokimiyatining noto‘g‘ri va noqonuniy qarorlarini parlamentning bir o‘zi bartaraf eta olmaydi.

Mustaqil sud, qanchalar erish tuyulmasin, hukumatga ham kerak. Haqiqat faqat parlamentda, faqat xalq mandatida bo‘lavermaydi. Ba'zida, qaltis lahzalarda ozchilik qo‘llovidagi professional qaror ko‘pchilik istayotgan absurd populizmdan muhimroq bo‘lib qoladi.

Xullas, sud kerak. Yaratgandan boshqa barchaga mustaqil sud kerak!

Telegram blogeri @the_bakiroo sahifasidan

Tag‘in o‘qing
11 yanvar 2019
Quyidagi maqolada keltirilgan ma'lumotlar Davlat havfsizlik xizmati tarkibida ishlaydigan shaxsdan kelib tushdi. O‘zbekiston kabi yopiq mamlakatda davlat organlari ko‘p ...
13 oktyabr 2015
Mana, dengiz tubidagi mayda toshlarni ham ko‘ra oladigan g‘avvoslar paxtaga chiqdi.  Ular ham futbolchi, kinochi, imom va fohishalar ortida ...
21 mart 2017
Farg‘onadagi o‘rta maktabning birinchi sinf o‘quvchilariga dars paytida qo‘l ko‘tarib haqoratlagan o‘qituvchi ayolga nisbatan jinoyat ishi qo‘zg‘atilgan. Mart boshida ...
28 fevral 2020
Aleksey Volosevich Bir necha o‘n yillar davomida O‘zbekistonda eng mashhur bo‘lgan rusiyzabon «Ilhom» teatri binosining ko‘chirilishiga oid shov-shuvlar hamon ...
Bloglar
17 mart 2024
Rassom Tuz bir mavzu muhokamasini boshlasa ag‘dar to‘ntarini chiqarib barcha qirralarini o‘rganadi. Tanganing ag‘iniyam¸ bag‘iniyam¸ ...
14 fevral 2024
«Yoshlar» telekanalida sodir bo‘layotgan korruptsiya oldida «Sport» telekanali direktori Zohid Karimov qo‘y og‘zidan cho‘p ololmaydigan ...
13 fevral 2024
Tarmoqning o‘zbek segmenti o‘zbek davlat ramzlariga nafratni parvarishlamoqda. Ijtimoiy tarmoqlarda mahalla raisi va faollarning davlat ...