Вақт машинаси
18 апрел 2020

18 апрель – Аврангзеб мушриклар ибодатхоналарини вайрон қилишни буюрди

Аврангзеб (тож безаги) дея тарихга кирган Абул Музаффар Муҳиддин Муҳаммад Оламгир (1618—1707) Ҳиндистонда Буюк мўғуллар империяси дея аталган давлатнинг подшоҳи эди.

Султон Муҳаммад Аврангзеб Баҳодир Шоҳ Жаҳон ва Мумтоз Маҳалнинг учинчи ўғлидир.

Математика ва фиқҳ бўйича етук олим даражасида илми бўлганини тарихчилар ëзади.

Улкан сулола вакили ва подшоҳ бўлишига қарамай, фақир мусулмон каби кийиниб, камтарона яшагани айтилади.

Аврангзеб Қуръонни ёд билар, талайгина шеърларни ёддан ўқир, ўзи ҳам шеър ёзарди. Аммо қаттиққўл, қон тўкишни оддий бир зарурат деб билувчи тошбағир киши эди.

У қирқ тўққиз йил ҳукмронлик қилиб, 1707 йилда 89 ёшида Аҳмадобод шаҳрида вафот этди.

Ҳиндистонда Ислом динининг ëйилиши Аврангзеб исми билан боғланади. Аврангзеб ўзидан олдинги темурий ҳукмдорларнинг мушрик ва оташпарастларга тоқатлилик сиëсатини тўхтатиб, буддавийлар ибодатхоналарини вайрон қилади.

Мусулмон бўлмаганларга жизя солиғини солади.

Бугунги тил билан айтганда, Аврангзеб сиëсатда ИШИД ва салафийлар форматида иш кўради.

Аврангзеб Ҳиндистонда кенг ëйилган нақшбандийлик ва бошқа суфийлик тариқатларини ширкка тенглаштириб, таъқиб ва тазйиқ остига олади.

Аврангзеб 1658 йилда акаси Доро Шукуҳни асирга олгач, отаси Шоҳ Жаҳонни ҳам тахтдан тушириб, қасрда маҳбусликда сақлайди.

Кўп ўтмай, укаси Муродбахшни ҳам ушлаб зиндонга ташлайди ва ўша ерда бўғиб ўлдиртиради.

Кичик акаси Шоҳ Шужў дарбадарликда Бирма тупроғига ўтиб, ўша ерда бутун оила аъзолари билан бирга қароқчилар қўлида ўлиб кетади.

Катта акаси Доро Шукуҳни динсизликда айблаб, зиндондан олиб чиқади ва шаҳар майдонида бошини кестиради. Ўша куниёқ Доро Шукуҳнинг кесилган бошини лаганга солиб, маҳбусликда ётган касал отаси Шоҳ Жаҳон олдига киритади.

Шоҳ Жаҳон эса маҳбусликда саккиз йил йиғлаб-йиғлаб, кўзи кўр бўлиб, оламдан ўтади.

Аврангзеб эса қирқ тўққиз йил ҳукмронлик қилади.

«Тазкират ул-ҳавотун»да айтилишича, Аврангзебнинг беш ўғли ва беш қизи бўлган. Ўғиллари – Муҳаммад Султон, Муаззам Шоҳ (кейинчалик Баҳодир Шоҳ), Аъзам Шоҳ, Муҳаммад, Амин Ком Бахш; қизлари — Бадринисо бегим, Зебуннисо бегим, Зийнатнисо бегим, Зубдатнисо бегим ва Меҳринисо бегимлардир.

Зебуннисо бегим ўз замонасининг фозила аёлларидан Ҳафиза Марямбону қўлида савод чиқарган.

Отаси Зебуннисонинг шоирлик истеъдодини пайқаб, унга ўз даврининг етук олимларидан Мулло Муҳаммад Ашраф Исфаҳоний ва Мулло Жовонни муаллим қилиб тайинлайди.

Зебуннисо бегим забардаст шоира, етук олима, танбур чертувчи уста созанда ва моҳир хаттот бўлиб етишади.

Eltuz.com

Тағин ўқинг
8 август 2016
«Ҳуррият» газетасида (03.08.16) чоп этилган «Жамиятни ҳалокатдан қутқарувчи куч» сарлавҳали мақолада Чор Россияси ва шўролар даврида халқимизнинг маънавий бойликларини ...
20 апрел 2021
(Шоир ва сиёсатчи Муҳаммад Солиҳ аудиокитобининг давоми. Боши “Элтуз”нинг “Императив” рукнида. Давоми бор.) Социалистик ҳаёт менинг ёш юрагим учун ...
6 октябр 2021
Ўзбекистон Россиядан 1 миллион гектар ерни ижарага олишга ҳаракат қилмоқда, бу 2,5 миллион тонна ғалла олиш имконини яратади, дея ...
12 август 2019
(Прокурорларнинг очиқ хати тўлиқ ва стилистика сақланган ҳолда эълон қилинмоқда)  Муҳтарам Шавкат Миромонович Мирзиеев, халқсевар юртбошимиз, мурожатимиз бошида Сизга, ...
Блоглар
17 март 2024
Рассом Туз бир мавзу муҳокамасини бошласа ағдар тўнтарини чиқариб барча қирраларини ўрганади. Танганинг ағиниям¸ бағиниям¸ ...
14 феврал 2024
«Ёшлар» телеканалида содир бўлаётган коррупция олдида «Спорт» телеканали директори Зоҳид Каримов қўй оғзидан чўп ололмайдиган ...
13 феврал 2024
Тармоқнинг ўзбек сегменти ўзбек давлат рамзларига нафратни парваришламоқда. Ижтимоий тармоқларда маҳалла раиси ва фаолларнинг давлат ...