Асосий мавзулар
2 октябр 2016

1 октябр – журналист Муҳаммад Бекжон туғилган кун

Бугун 62 ёшини қаршилаётган Муҳаммад Бекжонни мен ўз қадрдон акамдай билардим, «Эрк» газетаси саҳифаларини тайёрлаш жараёнларида у билан дастлабки вақтлардан бирга ҳамкорлик қилганман.

Айни «қора меҳнат»нинг барчаси Муҳаммад аканинг зиммасида ва мен унга ёрдамчи эдим.

Бу даврда партия Марказий Кенгаши ва таҳририят Пушкин кўчасидан эски Куйбишев туман ижроқўми биносига кўчиб ўтган ва бинода «Эрк»нинг байроғи осиғлиқ турарди.

Газета катта форматга ўтган, у давлат концерни босмасхонасида 100 минг нусхада босилар ва шу муносабат билан таҳририятга «биздан анча тажрибалироқ» шахс бош бўлган эди.

Унинг қўлидан келадиган иш, «давлат цензураси»га тил топа билишида эди. Унгача на мен, на бошқалар ҳар бало қилиб кўрган, бироқ буни эплолмаган эдик.

Цензура олиб ташлаган жойларга «махсус белги» ташланиши ва Эзоп тилидаги ифодалардан фойдаланиш газетанинг ўша даврга хос хусусиятига айланганди.

Янги «бошлиғимиз»нинг биринчи талаби, адашмасам, унга ва цензурага сўзсиз бўйсуниш, газетадаги «оқ доғлар» ва «тагдор» жумлаларни бас қилиш эди.

Ниҳоят бу газетадаги асосий «қора меҳнат»ни қилаётган мен Мақсуд ва Муҳаммад Бекжоннинг «иш ташлаши» га сабаб бўлди. Тушликка чиқибоқ учовлон ишламасликка қарор бердик. Бу дегани ўша куни газета чиқмаслигини англатарди

«Акциямиз жонлироқ кўринишда бўлсин», деди Муҳаммад Бекжон, унинг қўлида «Эрк»нинг байроғи хилпирарди.

Учовлон кўча бўйлаб юра бошладик. Олдинда байроқни хилпиратиб Муҳаммад Бекжон борар, изидан Муҳаммад аканинг укаси Мақсуд Бекжон ва мен…

Бу – 92 йилларнинг охирлари, талабалар шахарчасидаги қонли воқеалардан кейинги, мухолифатга қарши қувғин ва ҳукумат режими кучая бошлаган давр эди. Офисга қайтишимиз биланоқ Муҳаммад Бекжон тағин ишга шўнғиди. Озроқ қайсарлик қилиб ўтириб, мен ҳам клавиатурани олиб таҳрирга киришдим.

Бу вақтда ҳамма «бошлиқлар» аллақачон ишини тамомлаб уйига кетган, бироқ қандай бўлмасин «Эрк» газетасининг навбатдаги сони чиқиши керак эди.

Кўп ўтмай партиянинг фаолияти ва газетанинг мамлакатдаги очиқ фаолияти тўхтатилди. «Эрк» газетасига қарши жиноий иш очилди.

Муҳаммад Бекжон ва бир гуруҳ фаоллар мамлакат ташқарисидан туриб нашр фаолиятини қайта йўлга қўйишга ва газета сонларини мамлакат ичида тарқатишга муваффақ бўлишди.

Бироқ 1999 йили Муҳаммад Бекжон Украинада қўлга олинди ва озодликдан маҳрум этилди.

2012 йилнинг апрел ойида озод қилиниши керак Муҳаммад Бекжоннинг қамоқ ҳукми, ўша йили уйдирма айблар билан тағин қўшимча беш йилга узайтирилди.

Халқаро ташкилот вакиллари ва кўплаб дипломатларнинг уни озод қилиш талаблари ҳам ўзбек режимига таъсир ўтказгани йўқ.

Бизнинг дўстимиз, Ўзбекистонда сўз эркинлиги ва журналистика соҳасига юксак ҳисса қўшган ҳамкасбимиз Муҳаммад Бекжон ҳамон қамоқда қолмоқда.

Қудрат Бобожон
eltuz.com

Тағин ўқинг
25 июн 2017
Президент Мирзиёев 13 июн кунги чиқишида Ўзбекистон адлия тизимида авж олган порахўрлик муаммосини кўтарди. «Прокуратуранинг 70 фоизини ишдан олиб ...
16 март 2020
Ўтган ҳафта охирида Тошкентдаги жиноят доираларида “Қора” ва “Граф” лақаблари билан танилган йирик тадбиркор Ғафур Раҳимовнинг жияни Равшан Муҳиддиновнинг ...
28 феврал 2023
Ўзбек мулозимлари Каримов даврида ҳозиргидан анча ақлли кўринарди. Чунки гапиришмасди. Мирзиëев даврига келиб уларга тил битди. Қарасак, ҳаммаси ўқимаган, ...
Блоглар
8 феврал 2025
Шу пайтгача «Анора» деган икки фильм олинди. Биттаси етим қизнинг ашлачи бўгани ҳақида¸ яна биттаси ...
23 январ 2025
Ўзбекистон мудофаа вазири Холмухаммедов босқинчи газанда Россия билан 2026-2030 йилларда ҳарбий соҳада стратегик ҳамкорлик дастури ...
20 январ 2025
Ўзбекистон президенти уйида йиртқич ҳайвон¸ илон ва хашаротларни боқадиганлар жазоланиши ҳақидаги қарорни 16 январь куни ...