Asosiy mavzular
13 may 2021

Andijon, 13 may: qo‘zg‘olonchilarning IIV bilan amalga oshmagan kelishuvi

2005 yilning 13 mayda «akramiylar» deb atalgan guruh vakillari Andijonda harbiy qismga hujum qilib, qurollarni qo‘lga kiritishgan. Keyin ular turmaga hujum qilib u yerdagi 500 dan ziyod mahkumni ozod qilishgan. Hokimiyat binolarini egallab, bir qancha amaldorlar, prokuror va harbiylarni garovga olishgan edi.

O‘sha kuni Andijonning Bobur maydonida bir necha ming odam to‘plangan edi. Ular orasida ozod etilgan mahkumlar, qurollangan «akramiylar» va o‘z maishiy muammolarini aytish uchun yoki shunchaki qiziqish yuzasidan kelgan oddiy andijonliklar bor edi.

Qo‘zg‘olon tashkilotchisi va «akramiylar» guruhi yetakchilaridan biri bo‘lgan Qobul Parpiev o‘sha paytdagi ichki ishlar vaziri Zokir Almatov bilan muzokaraga kirishadi. Parpiev Almatovdan «akramiylar» asoschisi Akram Yo‘ldoshev va boshqa safdoshlarini qamoqlardan ozod etish, O‘zbekistondan chiqib ketish uchun koridor ochib berishni talab qiladi. Telefondagi suhbatdan Almatov talablarni bajarishga va'da berganini eshitish mumkin. Biroq kun yakunida hukumat olomonga qarata o‘q yog‘diradi. Olomon ichida yuzlab oddiy andijonliklar bor edi.

Qurolli qo‘zg‘olon yetakchisi Qobul Parpiev o‘sha kuni Qirg‘izistonga qochishga muvaffaq bo‘ladi. Biroz vaqt tog‘larda yashirinib yuradi. Keyinchalik u o‘zbek maxsus xizmatlari tomonidan hibsga olinib, 20 yilga ozodlikdan mahrum qilindi.

Sobiq ichki ishlar vaziri Zokir Almatov bilan «akramiylar» guruhi yetakchisi Qobul Parpiev o‘rtasidagi 2005 yil 13 maydagi kelishuv suhbati.

– Allo.
– Eshitaman.
– Qobilvoy.
– Anovi odamni bilasan, Akramov Yo‘ldoshmidi?
– Yo‘q, Yo‘ldoshev Akramjon ismi.
– Yo‘ldoshev Akramjon. Yana anovi bittasi Qarshida ekan.
– Yo‘q. Toshkentda edi.
– E, yo‘q, Qarshida ekan. Manga hozir dolojit qilishdi-yu.
– Xo‘p, xo‘p…
– Bu ikkalasini sanga olib kelib beraman.
– Xo‘p.
– Innan keyin, qancha avtobus, mashina desalaring sanga beraman.
– Xo‘p.
– Chegarani ochib beraman sanga. Shunga kelishamizmi?
-…
– Men aytdim-u. Mana, hokim ham maning oldimda turibdi. Men senga prezident kafolati, hech kim tegmaydi. Soprovojdenie bilan, chegarani ochib beraman.  
-…
–  Mana, san hokim bilan gaplashgin.
– Xo‘p.
– Qobiljon.
– Eshitaman.
– Men Begaliman, yaxshimisiz. Mana, yurtboshi menga aytdi, borib gaplashgin, dedi. Bitta tukiyam to‘kilmasin, dedi. Hammasi mening farzandlarim, dedi. Kafolat berdik, dedi. Men senga yo‘lak qilib beraman 50 metr. Sening oldingga boraman.
-Hozir hokimiyatdaman. Tanklar kelib, voenniylar kelib o‘rayapti. Mana endi siz aytgan gap bilan. Kecha aytgan ratsiyada. Telefonda, ratsiyada aytilgan gaplar turibdi menda. Kecha aytilgan gap bilan hozirgi gapingiz to‘g‘ri kelmayapti.
– Yo‘q, misol uchun, men siz bilan gaplashayapman. Yurtboshim menga aytdi, hammasi mening farzandlarim, dedi, bu tushunmovchilik, dedi. Misol uchun, yurtboshi bitta sochiniyam to‘kdirmayman, dedi. Bo‘lar ish bo‘ldi, dedi. Bo‘pti. To‘xtang. Zokir akam ham gapirmoqchi. Gaplashing.
– Allo.
– Eshitaman.
– Umarov Nodirbek Toshpo‘latovichmasmi?
– Toshpo‘latovich…
– Ikkinchisi kimdi?
– Yo‘ldoshev Akramjon.
– Anovi Yo‘ldoshevi qatda (yonidagilardan surishtiradi)…
– Allo, hozir man samolyot zakaz qilib olib keltiraman.
– Gap yo‘q.
– Bo‘lmasa kelishdik…
– Yaxshi.
– Avtobusniyam zaranee tayyorlatiymi, Qobilvoy?
– Avtobusdi… Avtoparkning boshlig‘i yonimda o‘tiribdi.
– O‘tiribdimi?
– Ha, prokuror o‘tiribdi. Anchagina bollar bor bu yerda. SNBning ancha xodimlari o‘tiribdi.
– Yo‘q. Kelishdikmi? Man gapimni uddasidan chiqaman. Prezidentning kafolatini aytayapman. Chegarani ochib beraman.
– Vsyo, vsyo. Kelishdik, aka.
– Hozir man bu ikkkalasini obkeltiraman.
– Xo‘p.
– Kutaman.
– Kelishdikmi?
– Kelishdik.
– Hokim saning oldingga borsinmi?
– Kelsin, kelsin. Bezopasnost uchun man javob beraman.
– Yonida ikkita xodim bo‘ladi. O‘rtada o‘zi bo‘ladi. Oq plakat ko‘tarivoladi.
– Bo‘pti.
– Bollaringga ayt, tag‘in tepadan bittasi otib qo‘ymasin.
– Bezopasnost 100 protsent garantiya. Menda unaqa narsa yo‘q.
– Bo‘pti. Anjanchasiga bo‘lsin buyag‘i.
– Gap yo‘q. Kelishdik.

(audio parchasi tugadi)

Eltuz.com

Tag‘in o‘qing
4 avgust 2018
«Aytdim-ku, yuqorining buyrug‘i bilan sizlarga shu ayblarni qo‘yishga majburmiz, deb. «Kim o‘sha yuqoring? Karimovmi?» Mening so‘nggi savolimga tergovchi Ilhom ...
24 dekabr 2019
«Chet ellardan keltirib o‘rnatilgan unitaz va klozetlarda o‘tirvolib mazza qilib hojat chiqarish hatto ozodlikda yurganlarning ko‘pchiligi uchun ushalmas orzu-ku! Hattoki, ...
25 mart 2016
«Jahon» axborot agentligining bir qancha mahalliy nashrlarda bosilgan xabarida Shanxay hamkorlik tashkiloti rasmiy saytida «O‘zbekiston iqtisodiyotidagi barqaror o‘sish tamoyili ...
10 may 2020
O‘zbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoev 9 may kuni Toshkentda Xitoydan taklif qilingan haykaltaroshlar tarafidan “neostalinizm” uslubida barpo etilgan G‘alaba bog‘ini ...
Bloglar
17 mart 2024
Rassom Tuz bir mavzu muhokamasini boshlasa ag‘dar to‘ntarini chiqarib barcha qirralarini o‘rganadi. Tanganing ag‘iniyam¸ bag‘iniyam¸ ...
14 fevral 2024
«Yoshlar» telekanalida sodir bo‘layotgan korruptsiya oldida «Sport» telekanali direktori Zohid Karimov qo‘y og‘zidan cho‘p ololmaydigan ...
13 fevral 2024
Tarmoqning o‘zbek segmenti o‘zbek davlat ramzlariga nafratni parvarishlamoqda. Ijtimoiy tarmoqlarda mahalla raisi va faollarning davlat ...