Ақллилик балоси

Назарбоев махсус техника билим юртини тугатган. Олий партия мактабини битирганини айтмаса, олий маълумоти йўқ. Аммо бутун камчиликларига қарамасдан, Қозоғистонни иқтисоди ривожланган элликталикка олиб чиқди, пойтахтни кўчирди, мамлакатни тўлақонли космик давлатга айлантириш жараёнини бошлаб берди.

Ўзи яқинда айтганидек, қозоқларни мардикорликдан асраб қолди. (Мен талаба бўлган 1990-йиллар бошида Тошкент қоғоз фабрикаси (УзБУМ) ишчиларининг ярмини чимкентликлар ташкил қилган. Чимкентнинг ярми Тошкентга қатнаб ишлаган бўлса, ажабланмайман).

Каримов бир эмас, иккита олий маълумотга эга эди, Тошкент авиация заводининг бош конструктори бўлган. Корейс машина заводининг филиалини очди, бир нечта кўприклар қурдирди…

Аммо авиация ва машинасозлик заводларини тугатди, Ўзбекистонни Осиёдаги ягона самолётсозлик давлати мақомидан маҳрум қилди, Космонавтика (аэронавтика) ва ядро дастурларини тўхтатди. СССРдаги биринчи компьютер ишлаб чиқарилган «Алгоритм» ва Марказий Осиёдаги етакчи «Фотон» электротехника ишлаб чиқариш бирлашмалари ривожланмай қолиб кетди. Ўзбекистонни дунёда мардикор ва фоҳиша экспорт қилувчи ҳамда замонавий қулдорлик амалда бўлган давлатлардан бирига айлантирди (расман).

Қама-қамалар, қийноқлар ва сиёсий қатағонлар ҳам Қозоғистондагидан камида икки ҳисса кўп эди.

Бир давлатнинг иқтисоди ва бир миллатнинг генофонди қасддан йўқ қилинса, шунчалик натижага эришиш мумкинми-йўқми, мен билмайман.

Назарбоев ҳам диктатор, аммо диктатуралар фарқли.

Менимча, Мирзиёев танлаган иқтисодий ва сиёсий модель Назарбоевникига яқинроқ.

Паҳлавон Содиқ
Журналистнинг фейсбук саҳифасидан