Арипов 400 эски жой номини ўзгартирмоқчи

Ўзбекистон бош вазири Абдулла Арипов иштирокидаги йиғилишда республика бўйича 300 дан зиёд қишлоқ ва маҳалланинг, 400 га яқин кўчанинг эски, советлар даврига хос ёки бирор мантиқсиз, тушунарсиз номи ҳалигача сақланиб қолаётгани танқид қилинди.

Қизиқ, қайси номлар? Менга қизиқ. Бундай номларни ими-жимида алмаштирмай эълон қилишларини, янаям яхшиси, шу аҳоли пунктларида яшайдиган аҳолининг фикри асосида алмаштиришларини хоҳлардим.

Топонимия муаммолари ҳақида менчалик кўп ва хўб ёзган бўлмаса керак. Канал очилганидан буён, ҳатто у очилишидан анча аввал бу муаммони кўтарганман. Тарихий жой номларини сақлаш тарихий қўлёзмаларни ё тарихий биноларни сақлашдай муҳим ва масъулиятли вазифадир.

Бу борадаги қарорлар тўппа-тўғри бўлганда ҳам ишни бюрократларга эмас, топонимистлар ва тилшуносларга, тарихчи ва этнографларга топшириш керак, деб ўйлайман.

Мафкурага йўғрилгани боис советча номларни сақлашдан маъни йўқдир балки (агар конкрет совет даврида қурилмаган бўлса).

Лекин эски номларни ўзгартиришда эҳтиёт бўлиш керак. “Мантиқсиз, тушунарсиз” деб баҳоланадиган жой номлари замирида одатда бирор тарихий воқелик ётади: уруғ номи, одат номи, анъанавий ном ва ҳоказо.

Буларни жиддий ўрганмай туриб, “Бахтобод”, “Гулистон”ларга алмаштириб ташлаш жиддий хато бўлади.

Эҳҳ, шунча ёзганим билан гапларим энг юқорига етиб бормаслигини биламан. Ҳеч бўлмаганда, обуначиларим мени эшитиб, бошқаларга етказишга ҳаракат қилса, гапирадиганлар кўпайса, балки ўзгариш бўлар.

Эльдар Асанов,
Телеграмдаги «Асанов формати» блогери