Асосий мавзулар
25 май 2021

Ўзбекистонликларнинг оиладаги зўравонликка нисбатан бағрикенглиги

Ўзбекистонда яқинда ўтказилган сўровнома респондентларнинг 10 фоиздан кўпроғи оиладаги зўравонликка қарши эмаслигини кўрсатди. Бу мамлакатдаги гендер муносабатлардаги ташвишга соладиган ҳолатдир.

Бу ҳақда Eurasianet нашри ёзди.

15 май куни БМТнинг Оила халқаро кунига бағишлаб «Ижтимоий фикр» давлат тадқиқот гуруҳи томонидан ўтказилган сўровда қатнашганлар хотинлар эрларини ранжитган тақдирда улар куч ишлатишга ҳақли эканини таъкидлашди.

Сўров телефон орқали бутун мамлакат аҳолиси орасида ўтказилган, аммо «Ижтимоий фикр» қанча одам сўралгани ҳақида маълумот бермаган.

Мақолада «оилавий зўравонлик кўп ҳолларда ажралишга олиб келмайди, чунки [ҳукмронлик қилувчи] эри томонидан шафқатсиз муносабат остида бўлган аёллар ўз никоҳларини сақлаб қолиш учун қаршилик кўрсатишмайди», дея урғуланган.

Сўров иштирокчиларининг 64,4 фоизи фарзандлар манфаати учун никоҳни сақлаш керак, дея билдиришган.

Тадқиқот, шунингдек, биринчи навбатда нима учун оилада зўравонлик юз беради, деган масалага тўхталган. Сўралганларнинг тахминан 23,5 фоизи буни спиртли ичимликлар ва гиёҳвандлик моддаларини истеъмол қилиш билан боғлашган бўлса, яна 22,1 фоизи ўзаро тушунмаслик, 20,6 фоизи эса зўравонлик илдизларини моддий қийинчиликлардан излашмоқда.

Оилавий зўравонлик муаммоси Ўзбекистонда узоқ вақт табу остида бўлган, аммо президент Мирзиёев 2016 йилда иқтидорга келганидан бери унга бир оз кўпроқ эътибор қаратилмоқда. Ундан аввалги раҳбар Ислом Каримов даврида «оиладаги зўравонлик» атамаси қонунчилик актларига киритилмаган. Ҳуқуқбузарлик мавжуд бўлмагани боис, унга қарши жазо ҳам кўзда тутилмаган. Одатда аёлларни ҳимоя қилиш механизмлари заиф бўлган.

2019 йили «Хотин-қизларни тазйиқ ва зўравонликдан ҳимоя қилиш тўғрисида»ги қонун қабул қилинди.

Ушбу қонун моддаларидан бирида иш жойидаги аёлларга нисбатан сексуал, жисмоний, иқтисодий ва руҳий босим ҳақида аниқ гап боради. Қонунга мувофиқ, тажовуз ва зўравонлик жабрдийдалари ариза ёзишлари  ва ҳимоя олишлари мумкин.

Ушбу қонундан кенг фойдаланилди. 2020 йилда 14 774 та шундай ариза қабул қилинди.

Тағин ўқинг
24 ноябр 2016
2016 йилнинг 11 ноябрида ўзбек ҳуқуқ ҳимоячисининг аёли у билан турмада учрашди. Сафар олдидан биз Озода Ёқубовадан унинг маҳкумликдаги ...
15 феврал 2023
Салом қадрли мухлислар, эътиборингизга Элтуз «600 секунд»нинг  навбатдаги сонини тақдим этади. Олтинсойлик 10-синф ўқувчиси “Оқарбулоқ” маҳалласидаги дўконга ярим тунда ...
9 август 2017
Паҳлавон Содиқ 1973 йилда Наманган вилоятининг Чортоқ шаҳрида туғилган. Тошкент ва Туркияда журналистикадан таҳсил олган. «Руҳият насими» (1994) шеърий ...
6 апрел 2017
Шу йилнинг бошида жаҳон экранларига чиққан «Машхурликка йўл» (Sing) фильми катта ва кичик ёшдаги томошабинларнинг назарига тушди. Фильмда, катта ...
Блоглар
17 март 2024
Рассом Туз бир мавзу муҳокамасини бошласа ағдар тўнтарини чиқариб барча қирраларини ўрганади. Танганинг ағиниям¸ бағиниям¸ ...
14 феврал 2024
«Ёшлар» телеканалида содир бўлаётган коррупция олдида «Спорт» телеканали директори Зоҳид Каримов қўй оғзидан чўп ололмайдиган ...
13 феврал 2024
Тармоқнинг ўзбек сегменти ўзбек давлат рамзларига нафратни парваришламоқда. Ижтимоий тармоқларда маҳалла раиси ва фаолларнинг давлат ...