Asosiy mavzular
22 fevral 2017

Muhammad Bekjonning ozodlikka chiqqanidan faollar quvonishmoqda

Muhammad Bekjonning qizi Oygul va nabirasi

63 yoshli siyosiy mahkum Muhammad Bekjon qamoq muddatini to‘liq o‘tab bugun ozodlikka chiqqani inson huquqi faollarining quvonchiga sabab bo‘lmoqda.

Bugun ertalab otasining ozod etilganini eshitgan Amerikada yashovchi Oygul Bekjon o‘z tuyg‘ularini Feysbukda ulashdi:

«Men bugun aralash tuyg‘ularni kechirmoqdaman… Bir tomondan, hammaga otam turmadan chiqqanini aytishdan shodman, biroq ayni paytda, uning hech narsa uchun 18 yilini yo‘qotganidan g‘azabdaman! Ha, u ozod bo‘ldi… lekin ko‘p narsani yo‘qotdi!!! Men uning o‘z hayotini qayta tiklashi uchun duo qilaman! O‘sha yoqda bo‘lishni, uni quchishni va birgalikda yig‘lashni istayman.» deya yozdi u.

Hyuman Rayts Votch (HRW) Inson huquqlari tashkiloti O‘zbekiston bo‘yicha tadqiqotchisi Stiv Sverdlov ham hayajonini yashirmadi: «Men bu satrlarni yozayotganimga o‘zim ham ishonmayman», dedi u.

Stiv Sverdlov, O‘zbekistonda inson huquqlari bo‘yicha HRW tadqiqotchisi

Stiv Sverdlov: Bugun, 18 yillik O‘zbekiston turmasidagi jahannamdan so‘ng, Muxammad Bekjonov, dunyoning eng uzoq turmada qolgan jurnalisti, nihoyat ozod. Bekjonovning dahshatli kunlari, O‘zbekiston Milliy havfsizlik xizmati (SNB) 1999 yili uni Kievdagi kvartiradan o‘g‘irlagan paytdan boshlandi. Bekjonov, «Erk» siyosiy muxolifat partiyasining a'zosi va o‘sha davrning eng yetakchi gazetalaridan birining muharriri, qamoqqa olininishidan ikki yil burun O‘zbekistondagi siyosiy muxolifat keng miqyosda quvg‘in qilingan paytlarda Toshkentni tark etgan edi.

Zo‘rlik bilan O‘zbekistonga keltirilgach, Bekjonovni yopiq mahkamada sudga tortishdi. Uni elektr toki bilan qiynoqqa solishgani, dubinka bilan kaltaklashgani va bir muddat bo‘g‘ishgani tasdiqlanganiga qaramay, Toshkent sudi uni turli ayblar, jumladan «konstitutsion tuzamga» taxdidda ayblovlar bilan o‘n uch yil qamoqqa hukm qildi.

2012 yilning yanvarida, muddati tugashiga bir necha kun qolganida, «turma qoidasini buzdi» degan pisanda bilan Bekjonovga tag‘in besh yil qo‘shib berishdi. (Keyinchalik bilishimizcha, jazoga rasmiy sabab, uning turma kamerasida ruxsat etilmagan tirnoq olgichni saqlagani bo‘lgan).

To shu bugungacha dunyoda Bekjonovchalik uzoq turmada saqlangan biror muxbir bo‘lmagan. Bekjonovning aybi, O‘zbekistondagi boshqa ko‘plab siyosiy dastaklangan faollarniki kabi, asosiy huquqlarni, jumladan so‘z erkinligi, yig‘inlar o‘tkazish huquqini tinch amalga oshirish bo‘lgan. Boshqa shunday mahkumlar kabi, uning qandaydir zo‘rovonlik ko‘rsatganiga hech qanday dalil isbot yo‘q.

Bu Muhammad Bekjon va uning oilasi uchun ajoyib xushxabar bo‘ldi. Bekjonov Karimov o‘limidan keyin ozodlikka chiqqan to‘rtinchi siyosiy mahkumdir. Shavkat Mirziyoev prezidentlik saylovi arafasida, adliya tizimi islohga muhtoj ekanligini e'tirof etgan va fuqarolarning javobgarligini oshirishga va'da bergan edi. Biroq u siyosiy dastaklangan ayblar bilan qamalganlarni ozod etish yo‘lida hech bir qadam qo‘ymadi.

Prezident Mirziyoev tegishli idoralarga, Bekjonovning qiynoqlarga tutilgani, hukmning o‘zboshimchalik bilan kattalashtirilgani va uning zudlik bilan, Qo‘shma Shtatlarda yashayotgan oilasiga qo‘shilishi uchun imkoniyat berilishini tayinlashi lozim. Mirziyoev Bekjonovning chiqishi bilan bog‘liq ijobiy imkoniyatdan foydalanishi, hamon siyosiy motivga ko‘ra turmalarda qolayotgan faollar va huquq himoyachilarini zudlik bilan ozod etishi lozim.

Eltuz.com

Tag‘in o‘qing
17 may 2022
(Taniqli shoir va siyosatchi Muhammad Solihning “Imperativ” kitobidan 49-qism. Audiokitob matnini muallifning o‘zi o‘qigan. Davomi bor.) Yuqorida tortishganimiz butun ...
8 mart 2021
(Rassom Tuz hikoyasi) Bu qizning ismi Ërqinoy. 27 yoshda. 7 martda tug‘ilgan. U shu kunni yomon ko‘radi. Ortiqcha stressli ...
1 noyabr 2020
29 oktyabr kuni O‘zbekiston ilm olami o‘rnini to‘ldirib bo‘lmaydigan yo‘qotishga uchradi – taniqli sharqshunos-turkolog Andrey Kubatin koronavirusning og‘ir asoratlari ...
23 fevral 2016
Rassom Elsevar o‘zbekistonlik qariyalarning pensiyalarini plastikka o‘tkazish bilan bog‘liq ijtimoiy muammolarini hajv mo‘yqalamiga tortishda davom etadi. Do‘konlarda, yozilmagan qoidalarga ...
Bloglar
17 mart 2024
Rassom Tuz bir mavzu muhokamasini boshlasa ag‘dar to‘ntarini chiqarib barcha qirralarini o‘rganadi. Tanganing ag‘iniyam¸ bag‘iniyam¸ ...
14 fevral 2024
«Yoshlar» telekanalida sodir bo‘layotgan korruptsiya oldida «Sport» telekanali direktori Zohid Karimov qo‘y og‘zidan cho‘p ololmaydigan ...
13 fevral 2024
Tarmoqning o‘zbek segmenti o‘zbek davlat ramzlariga nafratni parvarishlamoqda. Ijtimoiy tarmoqlarda mahalla raisi va faollarning davlat ...