ART-DURBIN
19 sentyabr 2024

Shayton-arava mingan amerikalik talabalar 125 yil oldin Samarqandga qanday yetib oldi

veloprobegAmerikaning ikki shovvoz vatandoshi Tomas Gaskel Allen (Thomas Gaskell Allen) va uning do‘sti Uilyam Luis Saxtleben (William Lewis Sachtleben) 1890 yilning iyunida Nyu Yorkdan Liverpulga kemada kelib dunyo bo‘ylab 3 yil davom etgan sayohatini boshlashdi. Ikkovlon 1891 yilning kuzida Yevropani kesib o‘tib o‘sha paytda rus ishg‘oli ostida bo‘lgan Markaziy Osiyo tuproqlariga yetib olishdi.

Sayohatchilar bugungi zamonaviy O‘zbekiston, Turkmaniston, Qozog‘iston, Qirg‘iziston joylashgan yerlarning barisini kezib Qoshg‘ar orqali Xitoyga o‘tib ketishdi.

Ular fotoga olgan tasvirlarda Markaziy Osiyoda hizmat qilgan rus ishg‘olchi generali Kuropatkin, hamda Samarqand va Toshkentdagi chor gubernator saroylari aks etgan.

Yurtkezarlar Markaziy Osiyodagi qadim shaharlarining muhtasham ko‘rinishlarini, ishg‘ol ostidagi yurtning kolonial turmushini fotoapparat shishasiga muxrlashadi.

Bugungi til bilan aytganda bu fotografiyalar selfi suratning bir turi edi. Ammo bu selfi go‘zal kompozitsiyaga ega bo‘lgani holda “tashkillashtirilgan”, “yaltiroq” shodonlikdan uzoq edi.

Bugun oradan 125 yil o‘tib chet el sayyoxining O‘zbekistonda bu qadar erkin harakatlanishi va bemalol surat chekishini faqat orzu qila olamiz xolos.

1-%d0%bd%d0%be%d1%8f%d0%b1%d1%80%d1%8f-%d0%b0%d0%bb%d0%bb%d0%b5%d0%bd-%d0%b1%d0%b5%d1%81%d0%b5%d0%b4%d1%83%d0%b5%d1%82-%d1%81-%d0%b3%d0%b5%d0%bd%d0%b5%d1%80%d0%b0%d0%bb%d0%be%d0%bc-%d0%ba%d1%83%d1%80
1-noyabr. Allen ishg‘olchi general Kuropatkin bilan Ashxobod yaqinidagi ot poygasida.
8-%d0%bd%d0%be%d1%8f%d0%b1%d1%80%d1%8f-%d1%81%d0%b0%d0%bc%d0%b0%d1%80%d0%ba%d0%b0%d0%bd%d0%b4-%d0%bf%d1%80%d0%b0%d0%b2%d0%be%d1%81%d0%bb%d0%b0%d0%b2%d0%bd%d0%b0%d1%8f-%d1%86%d0%b5%d1%80%d0%ba%d0%be
8-noyabr. Samarqand. Bosqinchi ruslar joylashtirilgan mahalladagi nasroniy cherkovi.
13-%d0%bd%d0%be%d1%8f%d0%b1%d1%80%d1%8f-%d1%81%d0%b0%d0%bc%d0%b0%d1%80%d0%ba%d0%b0%d0%bd%d0%b4-%d0%b0%d0%bb%d0%bb%d0%b5%d0%bd-%d0%bf%d1%80%d0%be%d0%b5%d0%b7%d0%b6%d0%b0%d0%b5%d1%82-%d0%b4%d0%be
13-noyabr. Samarqand. Allen gubernator uyiga kirib kelmoqda.
14-%d0%bd%d0%be%d1%8f%d0%b1%d1%80%d1%8f-%d0%bf%d0%b0%d0%bb%d0%b0%d1%82%d0%ba%d0%b0-%d1%82%d0%be%d1%80%d0%b3%d0%be%d0%b2%d1%86%d0%b0-%d0%bd%d0%b0-%d0%b3%d0%bb%d0%b0%d0%b2%d0%bd%d0%be%d0%b9-%d1%83
14-noyabr. Samarqand markazidagi do‘konchi chodiri
14-%d0%bd%d0%be%d1%8f%d0%b1%d1%80%d1%8f-%d1%81%d0%b0%d0%bc%d0%b0%d1%80%d0%ba%d0%b0%d0%bd%d0%b4-%d0%bf%d0%b0%d1%80%d0%b8%d0%ba%d0%bc%d0%b0%d1%85%d0%b5%d1%80-%d0%b4%d0%b0%d0%b5%d1%82-%d0%bd%d0%b0
14-noyabr. Samarqand markazidagi do‘konlardan biri
14-%d0%bd%d0%be%d1%8f%d0%b1%d1%80%d1%8f-%d1%81%d0%b0%d0%bc%d0%b0%d1%80%d0%ba%d0%b0%d0%bd%d0%b4-%d0%bc%d0%b5%d0%b4%d1%80%d0%b5%d1%81%d0%b5-%d1%88%d0%b5%d1%80%d0%b4%d0%be%d1%80-%d0%bd%d0%b0-%d0%bf
14-noyabr. Samarqand.Sherdor madrasasi. Registon.
14-%d0%bd%d0%be%d1%8f%d0%b1%d1%80%d1%8f-%d1%81%d0%b0%d0%bc%d0%b0%d1%80%d0%ba%d0%b0%d0%bd%d0%b4-%d1%82%d0%be%d0%bc%d0%b0%d1%81-%d0%b0%d0%bb%d0%bb%d0%b5%d0%bd-%d0%b2%d0%be-%d0%b4%d0%b2%d0%be%d1%80
14-noyabr. Samarqand. Tomas Allen Bibi Xanim maqabarasi xovlisida
16-%d0%bd%d0%be%d1%8f%d0%b1%d1%80%d1%8f-%d1%82%d0%be%d0%bc%d0%b0%d1%81-%d0%b0%d0%bb%d0%bb%d0%b5%d0%bd-%d0%b2%d1%8b%d0%b3%d1%80%d1%83%d0%b6%d0%b0%d0%b5%d1%82-%d0%b2%d0%b5%d0%bb%d0%be%d1%81%d0%b8%d0%bf
16-noyabr. Tomas Allen Zarafshon daryosidan kechayotib velosipediga narsalarini yuklamoqda. Samarqandan Chinozga qarab ketadigan yo‘l.

19-%d0%bd%d0%be%d1%8f%d0%b1%d1%80%d1%8f-%d0%be%d1%81%d1%82%d0%b0%d0%b2%d0%bb%d1%8f%d0%b5%d0%bc-%d0%bf%d0%b0%d1%80%d0%be%d0%bc-%d1%81-%d0%bd%d0%b0%d1%88%d0%b8%d0%bc%d0%b8-%d0%b2%d0%b5%d0%bb%d0%be

19-noyabr. Velosipedlarni Sirdaryoda suzadigan paromga yuklanishi. Parom ikki yassi qayiq ustiga o‘rnatilgan.

Fotografiyalar: manybooks.net. Tarjima: Art Durbin

Akmal Rizaev,
O‘zbekistonlik muallif tahallusi, 
Eltuz.com

Tag‘in o‘qing
29 may 2019
Toshkentlik qo‘shiqchi Abdulla Qurbonovning Umra safari paytida xorazmlik qo‘shiqchi Jahongir Otajonov sha'niga yog‘dirgan haqoratlari aks etgan audio 27 may ...
7 aprel 2021
Sezgan bo‘lsangiz, rasmiy iste'molga Karimov davridan qolib ketgan «ma'naviyat va ma'rifat» mafkurasi qaytdi. Qaytishi ham muqarrar edi, chunki islohotlarni, ...
16 fevral 2021
Prezident Shavkat Mirziyoev yoshlarni ish bilan ta'minlash va bo‘sh vaqtlarini mazmunli tashkil etish vazifasi Davlat xavfsizlik xizmatiga topshirilganini joriy ...
20 oktyabr 2023
Bu ne kundir, atrofingga boqsang sekin, U ham kerak, sen ham kerak, men ham kerak. Barchamizni davrasiga to‘plab, lekin Bir ...
Bloglar
22 noyabr 2024
Qudratlar ayrilgan tuzum, ya'ni demokratiya avtokratiyadan yaxshidir. Bu gapni aytaverib tilim qavardi. Demokratik jamiyat bo‘lgan ...
28 oktyabr 2024
(Eltuzga telegram orqali kelgan maktub) “Xorazm viloyati Urganch tumanlararo sud raisi Yo.A.Almosov janobi oliylarining bugungi ...
24 oktyabr 2024
Bir odam hammaga yaxshilik qilishga so‘z beribdi. Qo‘shnisi kelib uni otini so‘rab olib minib ketganicha ...