Catira
14 iyul 2017

O‘zbekistonliklarga ikkinchi horijiy pasport nimaga kerak?

11 iyulda prezident Shavkat Mirzieev chiqish stikerlari o‘rniga horijiy pasport joriy qilish qarorini imzoladi.

Hujjatda, ayni masalani ko‘rib chiqish uchun maxsus idoralararo guruh tuzilgani, u bir oy ichida takliflarini kiritishi lozimligi aytiladi. Yangi horijiy pasportlar 2019 yildan berib boshlanishi mumkin, demak shungacha chiqish viza tizimi saqlanadi.

Biroq? o‘zbekistonliklarga horijiy safarlar uchun ikkinchi pasport zarurmi?

Rasmiy nashr Gazeta.uz, ayni kunda mavjud biometrik pasportlar amalda horijiy pasport hisoblanishini yozdi, demak, ikkinchi maxsus pasportga hech bir zarurat yo‘q. Ya'ni, har bir o‘zbekistonlikning istagan sayohatida foydalana oladigan pasporti bor. Savol tug‘iladi: «Nimaga byudjet pullari, vaqt va insoniy resurslar ikkinchi pasportning kiritilishiga sarflanishi kerak?».

Nimaga shunchaki chiqish stikerlarini bekor qilish mumkin emas?

O‘zbekistondagi «chiqish viza» tizimi vatandoshlarning mamlakatdan chiqish huquqini cheklaydi. Qonunda, chiqishiga cheklov qo‘yilgan shaxslar toifasi belgilangan. Ular, davlat sirlariga aloqasi bo‘lgan, jinoiy ish ochilgan yoki sud tomonidan chiqishi taqiqlangan shaxslar bo‘lishi mumkin. Militsiya nazorati ostidagi yoki harbiy xizmatga chaqiriqda bo‘lganlar ham chiqishi mumkin emas. Bu qonuniy cheklovlar.

Biroq, har bir shaxs uchun alohida chiqish ruhsatini talab qilish o‘zini oqlamaydi.

O‘zbekiston IIV va MXX amaldorlari uchun bu chiqish ruhsatiga muhtoj har bir odamni nazoratda tutishdan tashqari, ulardan pul tama qilish uchun bir imkoniyatdir.

Yana bir muhim jihatni ta'kidlash joiz. O‘zbekiston hukumati chiqish vizasini oqlarkan, boshqa mamlakatlarda ham horijiy pasportlar borligini misol keltiradi. Chindan ham, har qanday shaxsning, mamlakatdan chiqishi uchun pasporti bo‘lishi kerak, biroq pasport olish jarayoni ruxsat olish ma'nosini anglatmaydi. Normal mamlakatlarda, «biz sizga pasport bermaymiz, chunki sizning «sizning safaringiz maqsadga muvofiq emas» deyilmaydi.

O‘zbek rassomi Vecheslav Axunovga, 2011 yildan buyon chiqish vizasi berish rad etib kelinadi

Aynan shu yerda, har bir odamni dushman ko‘radigan O‘zbekistondagi chiqish viza tizimining chirkin mohiyati ko‘zga tashlanadi.

Yana bir pasportni joriy etish, vatandoshlarning chetga chiqishini cheklash vakolatiini hukumat o‘zida saqlab qolganini anglatadi, uning mohiyati o‘zgarmaydi.

Shaxsni tasdiqlovchi asosiy hujjatni bermaslik yetarli darajada mushkul bir ish. Biroq ikkinchi pasportning joriy etilishi kuchishlatarlarga ayni shu imkoniyatni beradi.

May ohirida BMT Oliy Komissari Zeyd Raad al-Xuseyn prezident Mirziyoevga maktub yo‘lladi va unga «sud-huquq islohotlarini o‘tgazgani, shuningdek chiqish viza jarayonlarini bekor qilgani» uchun minnatdorlik bildirdi.

Mening nazdimda, Oliy komissar minnatdorlik bildirishga ancha shoshilgan ko‘rinadi.

Umida Niyazova
Eltuz.com

Tag‘in o‘qing
8 noyabr 2015
Navoiylik nogiron va ikki farzandini yolg‘iz tarbiyalayotgan Boymurodova Dildora pensionerlar haqini talab qilib norozilik aktsiyasida qatnashgani uchun jazoga tortildi. ...
11 oktyabr 2021
Kamida 10 kishidan iborat uyushgan jinoiy guruh Toshkentda 64 kishini mulkidan mahrum qildi. Ishning beshta epizodi hozir poytaxtning Chilonzor ...
19 oktyabr 2019
Rassom Tuz Eltuz.com
20 iyun 2018
Xalq ta'limi vazirligi saytida eng ko‘p o‘qilgan maqola O‘zbekistonda umumiy o‘rta ta'lim maktablarida o‘quvchilarning yagona formasi joriy etilishi haqidadir. ...
Bloglar
17 mart 2024
Rassom Tuz bir mavzu muhokamasini boshlasa ag‘dar to‘ntarini chiqarib barcha qirralarini o‘rganadi. Tanganing ag‘iniyam¸ bag‘iniyam¸ ...
14 fevral 2024
«Yoshlar» telekanalida sodir bo‘layotgan korruptsiya oldida «Sport» telekanali direktori Zohid Karimov qo‘y og‘zidan cho‘p ololmaydigan ...
13 fevral 2024
Tarmoqning o‘zbek segmenti o‘zbek davlat ramzlariga nafratni parvarishlamoqda. Ijtimoiy tarmoqlarda mahalla raisi va faollarning davlat ...