Расмий таъкидлар ортидаги англашмалар
Ўзбекистон расмий матбуоти Туркия президенти Ражаб Тоййиб Эрдўғоннинг мамлакатга ташрифини ёритишда фақат ЎзА томонидан берилган расмий хабарларга таянди.
Аввало, бу расмий хабарлар ўта сиёсий ҳушёрлик руҳида ёзилганини таъкидлаш жоиз. Хусусан, ушбу ташриф «Туркияда Ўзбекистон билан муносабатларни ривожлантиришга катта аҳамият берилишидан далолат экани қайд этилгани» айтиб ўтилади.
Агар бу расмий тилни оддий халқ тилига ўгирсак, мазкур муносабатларни ривожлантириш ҳаракатини бошлаш Туркия томонининг ташаббуси экани англашилади.
Шунингдек, ташрифга бағишланган бош мақолада музокаралар чоғида «Ўзбекистон билан Туркия ўртасидаги ўзаро ишонч муҳитини мустаҳкамлаш масаласи муҳокама қилингани» ҳам билдирилади.
Буни икки давлат ўртасида ишонч муҳити яхши эмас, деб тушунмоқ керак. Зеро, Ўзбекистоннинг марҳум президент Ислом Каримов даврида Туркияга нисбатан юритган сиёсати ана шундай муҳит ҳукмрон бўлишига олиб келган эди.
Анча йиллардан бери турк бизнеси Ўзбекистондан йироқлаштирилгани, сиёсий алоқалар ҳам ўта паст даражада экани кўпчиликка сир эмас. Бу эса, аввало, ўзбек мухолифати вакиллари, биринчи навбатда, «Эрк» партияси етакчиси Муҳаммад Солиҳнинг Туркиядан бошпана топганига боғлиқ, деб ҳисоблайди аксарият кузатувчилар.
Аммо мақолаларда икки давлат раҳбарларининг музокараларида ўзбек мухолифати билан боғлиқ вазият ҳам муҳокама қилинганми-йўқми, деган саволга жавоб топиб бўлмайди. Ўзбек матбуоти табиатидан келиб чиқилса, гарчи бу масала муҳокама қилинган бўлса ҳам элга ошкор этилишини кутиш керак эмас.
Интернет сайтларида Туркия раҳбари Имом Бухорий ёдгорлик мажмуасида бўлиб, у ерда жума намозини ўқигани, лекин бирорта ўзбек мулозими унга эргашмагани ҳақида ёзилди.
Ўзбек матбуоти эса қилинган зиёрат ҳақида хабар бериш билан чекланиб, намоз масаласида сукут сақлади.
Ташрифга оид бош мақоланинг асосий қисми ўзаро иқтисодий алоқаларга бағишланган. Агар бу хабарларга ишонилса, томонлар яқин йилларда ўзаро савдо айланмасини 2-3 баробар ошириш (2015 йилда 1,2 миллиард доллар) саъй-ҳаракатини қилади.
«Суҳбат чоғида ушбу ташриф икки мамлакат ишбилармонлар доиралари ўртасидаги ўзаро манфаатли ҳамкорликка янги суръат бахш этишга ишонч билдирилди «, дейилади мақолада.
«Янги суръат» сўзлари бу гапда энг урғу берилган жумладир. Аммо бу янги суръатга эришиш Туркиядаги ўзбек мухолифати билан боғлиқ вазиятга қанчалик алоқадор бўлади?
Ҳозирча ташрифдан сўнг кўпчиликни қизиқтираётган савол аслида шу!
Баҳодир Шариф
Ўзбекистонлик газетхон таҳаллуси
Eltuz.com