Асосий мавзулар
24 ноябр 2016

Илмий даража олиш бизнеси

«Ҳуррият» газетасида (23.11) газетасида «Мунозара учун мавзу» рукни остида «Фан бизнесми ёки илм?» сарлавҳали мақола чоп этилди.

Мақола Ўзбекистон президентининг 2012 йилда қабул қилинган «Олий малакали илмий ва илмий-педагог кадрлар тайёрлаш ва аттестациядан ўтказиш тизимини янада такомиллаштириш тўғрисида»ги фармонидан ижобий иқтибос билан бошланган бўлса-да, моҳиятан ушбу фармон туфайли ёш олимларга илмий даража бериш тизими бугун аянчли аҳволга келиб қолгани ҳақидадир.

Муаллифнинг ёзишича, ҳозир фан доктори илмий даражасини олиш учун махсус рўйхатдаги маҳаллий нашрларда диссертация мавзусига оид камида 15 та илмий иш, хорижнинг ихтисослашган нуфузли илмий журналларида 2 кам бўлмаган миқдорда мақолалар чиқариш шарти белгилаб қўйилган.

Муаллиф бу хорижий нашрларда мақола чиқаришнинг расмий нархи 500 доллардан 3000 долларгача экани, «маҳаллий нашрларда ҳам расмий ва норасмий тўловлар мавжудлиги»ни айтиб, оддий оиладан чиққан ҳар томонлама иқтидорли ва интеллектуал салоҳиятли ёш мутахассислар бу харажатларни кўтара олмай, фанни ташлаб кетаётганига ишора қилади.

Ҳақиқатан ҳам ҳозир Ўзбекистонда илмий ишини ёзиб тугатганига бир неча йиллар бўлган, аммо шарт қилиб қўйилган нашрларда мақолаларини эълон қилдиришга маблағ топа олмаётган ёш олимлар жуда кўп. Уларнинг бир қисми Ўзбекистонни тарк этиб, омадини бошқа мамлакатдан ёки соҳадан излаётгани ҳам бор гап.

Мақолада бу шартлар ҳақиқий ёш олимларга эмас, балки таниш-билиши ёки молиявий имкониятлари мавжуд, аммо фанга қизиқиши бўлмаган, «қачонлардир ва қаердадир асқатиб қолишини ўйлаб» илмий даража олишни кўзлаётганларга қўл келаётганига эътибор қаратилади.

«Юқорида қайд этилган ҳолатлар фаннинг бизнес объектига айланиб қолаётганидан далолат эмасмикин», дея савол ташлайди муаллиф ва хулоса қилади: «Мақола мавзуси – фанни бизнес объектидан чиқариш ёки уни халқ ва миллат манфаати учун хизмат қилдириш умумий ишимиз эканини эслатиб қўйиш эди».

Баҳодир Шариф
Ўзбекистонлик газетхон таҳаллуси
Eltuz.com

Тағин ўқинг
29 ноябр 2016
Ўзбекистоннинг чегара ҳудудларида аҳолининг кўзи қўшни мамлакатлар худудига ўтган магистрал газ қувурларига тушади. Ўзбекистон газининг аксарияти қўшни давлатлардан ташқари, ...
11 июл 2016
Украина ва Россия ижтимоий тармоқларида мақсади аёллар ва қизларга нисбатан қилинган шилқимлик ва жинсий зўравонликка жамоатчилик эътиборини тортишга қаратилган ...
13 феврал 2017
Алоқа ходимларининг айтишича, пенсионерлар бу борада почталарга Ўзбекистон Республикаси Президенти қарори эълон қилинган куннинг эртасигаёқ мурожаат эта бошлашган. Улар ...
18 август 2018
Ҳозирда АҚШ бўйлаб саёҳат қилаётган, кўпчиликка «Алвидо, Жаслиқ!» китоби билан машҳур собиқ сиёсий махбус Муҳаммад Бекжон «Элтуз» нашри ўқувчилари ...
Блоглар
17 март 2024
Рассом Туз бир мавзу муҳокамасини бошласа ағдар тўнтарини чиқариб барча қирраларини ўрганади. Танганинг ағиниям¸ бағиниям¸ ...
14 феврал 2024
«Ёшлар» телеканалида содир бўлаётган коррупция олдида «Спорт» телеканали директори Зоҳид Каримов қўй оғзидан чўп ололмайдиган ...
13 феврал 2024
Тармоқнинг ўзбек сегменти ўзбек давлат рамзларига нафратни парваришламоқда. Ижтимоий тармоқларда маҳалла раиси ва фаолларнинг давлат ...