Бармоқлар
Қадимги Рим ареналаридаги ҳаёт-мамот жангларини эслайсиз-а? Ўқигандирсиз, киносини кўргандирсиз…
Тепада ҳайқираётган, тўлқинланаётган томошабинларни-чи?
Ҳозир ҳаёт саҳнасида рўй бераётган воқеа-ҳодисалар ана шу омонсиз жангларга ўхшаса, уларга ОАВнинг турли шаклларида муносабат билдираётганлар томошабинлардир, яъни сизу биздирмиз.
Яхши биласиз, жангда ғолиб бор, мағлуб бор.
Ғолиб мағлубни ер тишлатиб, тепага – томошабинга кўз тикади. Томошабин эса бош бармоғини кўкка ё ерга қаратиб, мағлуб тақдирини ҳал қилади.
Кўпинча томоша янада қизиқарлироқ, янада эсда қоларлироқ бўлиши учун томошабин бош бармоғини ерга тикади ва бу ҳаракати билан мағлубга ўлим ҳукмини ўқийди. Ғолиб оёғи остида ерпарчин бўлиб ётган мағлубнинг бўғзига тиғ тортиб, кўксига найза суқиб, қонини оқизади. Шариллаб оқаётган қонни кўриб томошабин жунбишга келади…
Кўринишидан арзимаган бир ҳаракат қилинди: битта бармоқ шундоқ пастга қаратилди. Бўлди, тамом! Лекин шу битта бармоқ билан бир инсон қисматига якун ясалди. Аммо у бармоқ инсонга ҳаёт бағишлаши ҳам мумкин эди…
Назаримда, ҳозир ҳам деярли ҳеч нима ўзгаргани йўқ: бармоқларимиз клавиатура устида тинмай ҳаракатланмоқда. Ҳаракатланиб, кимгадир ҳаёт, кимгадир эса ўлим ҳукмини чиқармоқда: чиқ, чиқ, чиқ…
Биз эса томошага ўчмиз! Оҳ, нақадар ўчмиз биз томошага!..
Улуғбек Ҳамдам
(2020 йил 7 май)