O‘quvchilar dovuchchadan biznes qilishmoqda
Andijonda maktab yoshidagi bolalar o‘rtasida «dovuchcha biznesi» avj oldi. Shahardagi maktablarning birida o‘qiydigan 7-sinf o‘quvchisi Saidning aytishicha, ularning maktabida bir xovuch dovuchcha ming so‘mga sotilyapti (Maqoladagi barcha ismlar o‘zgartirilgan. Tahr.).
Ayrim ishbilarmon bolalar 20 ta dovuchchani ming so‘mga sotsa, bu pulga 30 ta dovuchcha sotadigan “dexqon”bolalar xam bor. Saidning aytishicha, kecha u ming so‘mga 50 dona dovuchcha sotgan.
«O‘zimizning bog‘imiz bor, o‘rik, gilos ekkanmiz. Bu yil o‘rik rosa meva qildi. “Dom”da turadigan bolalar bor, ular rosa g‘o‘raga zor. (dovuchchani Andijon shevasida g‘o‘ra deyishadi) Ularga vitamin, men esa pul ishlavolaman» – deydi Said.
Dovuchcha – maktab ta'miri uchun
Shahar maktablaridan birida ishlovchi o‘qituvchi Xolida opaning aytishicha, ularning maktabida har oy maktab fondiga deb o‘quvchilardan 1 ming 2 ming so‘m pul yig‘iladi.
Bundan tashqari imtixon varaqalariga, remontga, farrosh va qorovulning maoshiga, xatto pol latta va sovun-sodaga deb pul yig‘ishlar xam ko‘payib ketgan.
O‘sha maktabda o‘qiydigan Nodirbek xovlisidagi dovuchchadan sotib 7 ming so‘m atrofida pul to‘pladi. Endi u yozgi ta'til boshlangunga qadar ota-onasidan maktab harajatlari uchun pul so‘ramaydigan bo‘ldi.
«Moliyaviy sharoiti og‘ir oilalarning bolalari shu tariqa xar xil bizneslar orqali maktab xarajatlarini qoplashga xarakat qilishyapti. Chunki keyingi paytda maktablarda arzimas baxonani ro‘kach qilib pul yig‘ishlar ko‘payib ketgan – deydi faxriy o‘qituvchi Holida.
Ro‘zg‘or tashvishi ham bolalar yelkasida
Keksa o‘qituvchi Holida ro‘zg‘orga yordam berish maqsadida, yashirincha biznes qilayotgan bolalar talaygina ekanini aytadi.
«Yon qo‘shnimning 3 ta o‘g‘li bor maktabga boradigan, o‘zi oddiy farrosh. Shu ayolning o‘g‘illari maktabdan tashqari paytda har xil ishlarni qilishadi. Biri mebelchi ustaga yordam berib sim to‘qiydi, yana biri bozorda sotuvchilik qiladi. Kichigi maktabda bir narsalar sotib ruchka daftar oladi. Ro‘zg‘or qiyinchiliklari yosh bolalarni xam pishirib qo‘ydimi deysan-da».
Andijon shahrida yashovchi Olim ixtisoslashtirilgan maktabda ta'lim oladi. Uning aytishicha, ota-onasi ajrashib ketishgan. U o‘qiydigan ta'lim dargohining esa oylik to‘lovi bor.
Shu bois Olim qanday qilib bo‘lmasin pul topib onasiga yordam qilishni o‘ylaydi. U o‘qituvchilardan yashirincha maktabda biznesni yo‘lga qo‘ygan. Sinfdoshlariga referat, nazorat ishlari yozib beradi, qurut, kirieshki sotadi. Xozir esa dovuchcha sotyapti.
«Har kuni kopilkamga 2-3 ming so‘m solaman, ro‘za kelsa sinfdoshim bilan no‘xot pishirib sotmoqchimiz. Dadam ishlamaydi, onamga qarashmasam bo‘lmaydi», – deydi Olim.
Uning aytishicha, xademay gilos pishadi. 12 yoshli Olim esa maktab remontiga pul yig‘ish uchun gilos biznesini boshlashni maqsad qilganini aytmoqda.
Eltuz.com