«Iltimos, yordam bering»: The North Face Xitoy qamog‘idagi uyg‘urning botinka ichidan topilgan xati bo‘yicha surishtiruv boshladi
The North Face kompaniyasi sankt-peterburglik shaxsning ayni markadagi yangi botinka ichidan topgan, mahkum uyg‘urning yordam so‘ragani bitilgan xati yuzasidan ichki surishtiruvini boshladi. Bu topilma haqida “Bumaga” nashri yozgan edi.
Shimoliy poytaxt turg‘uni Arslan Gibadullin botinka ichidan bir parcha qog‘oz topib olgan, unda ingliz tilida bunday jumla yozilgan edi: «Yordam bering. Men Xitoy qamog‘idaman. Iltimos, yordam bering. Uyg‘ur». Shundan so‘ng Gibadullin The North Facega murojaat qildi.
Kompaniyadagilar avvaliga unga poyabzal ishlab chiqarishda majburiy mehnatdan foydalanmasliklarini bildirishdi. Bundan tashqari, shirkatning mintaqaviy menejeri Gibadullinning botinkasi hech qachon Xitoyda bo‘lmagani, qadoqlash ma'lumotlariga ko‘ra, u Vetnamda ishlab chiqarilganini bildirdi.
Shunga qaramay, The North Face vakillari vaziyatni surishtirishga va'da berishdi va peterburglikdan xatni, chekni, botinkani va poyabzalning original qutisini jo‘natishni so‘rashdi.
Uyg‘urlar shimoli-g‘arbiy Xitoyning Shinjon-Uyg‘ur muxtor tumanida yashaydigan turkiy xalqlardir. Ularning aksariyati musulmonlar.
Human Right Watch ma'lumotlariga ko‘ra, hukumat ko‘p yillardan beri bu xalqni ta'qib etib keladi, buning uchun qiyofani aniqlaydigan videokuzatuv uskunalari va «siyosiy qayta tarbiyalash» lagerlaridan foydalanadi.
Bu lagerlar uyg‘urlar, qozoqlar, qirg‘izlar va boshqa turkiy ozchilik vakillari sudsiz va tergovsiz qamaladigan qamoqxonalardir. Lagerlarning sobiq mahkumlari u yerda mansabdor shaxslar tomonidan shafqatsiz munosabatlar – bosimlar, kaltaklanish, qiynoq va zo‘ravonliklar, ta'qib va mehnatga majburlash hollari haqida hikoya qilishadi.
Avstraliya Strategik siyosat instituti (ASPI) ma'lumotlariga ko‘ra, Xitoy hukumati «qayta tarbiyalash lagerlari»dagi mahkumlarni mashhur shirkatlar, jumladan , Apple, Google, Lacoste, Nike, Puma va boshqa kompaniyalar mahsulotlarini ishlab chiqarishga majburlashmoqda.
“Novaya gazeta”dan «Eltuz» tarjimasi