Asosiy mavzular
12 fevral 2021

Blogerlar orasida “tozalash” yoxud Otabek Sattoriy ishi

Ijtimoiy tarmoqlarda taniqli bo‘lgan 40 yoshli bloger Otabek Sattoriy ishi ancha shov-shuv, munozara va e'tirozlarga sabab bo‘lmoqda. Ushbu voqeaga nafaqat mahalliy, balki xalqaro darajada ham munosabat bildirdi. 

Tovlamachilikda ayblangan bloger ishi bo‘yicha 11 fevral kuni Bosh prokuratura bergan navbatdagi rasmiy bayonotga ko‘ra, unga MJtK ning 3 ta moddasi bo‘yicha jazo qo‘llanilib, BHMning 40 baravari miqdorida (9,8 million so‘m) jarima qo‘llanilgan. 


Joriy yilning 1 fevralida jinoyat ishlari bo‘yicha Termiz shahri sudi tomonidan chiqarilgan qarorda sudning ochiq o‘tgani bayon qilingan. Vaholanki, birorta ommaviy axborot vositalari yoki bloger ushbu sudda ishtirok etmadi.

Sud qarorining o‘ziyoq Otabek Sattoriy ishida ko‘plab shubhali holatlar borligiga misoldir. Sudning aniqlanishicha, Otabek Sattoriy o‘z telegram kanali hamda ijtimoiy tarmoqlarda Denov ko‘mir ombori va Termiz shahri hayvonot bog‘i xodimlari bilan bog‘liq qing‘irliklarni yoritib, go‘yoki ularga tuhmat qilgan hamda ba'zi o‘rinlarda ularni “kalamushsimon” hamda “zodagon” deya haqoratlagan. 

Avvalo, haqorat deya talqin etilayotgan “tahqirlovchi so‘zlar”ga e'tibor qaratsak. 

O‘zbek tili izohli lug‘atida “zodagon” so‘zi “yaxshi oilaning farzandi” sifatida ta'riflangan, bloger buni sarkazm sifatida qo‘llagan taqdirda ham hech qanday haqorat elementiga ega bo‘la olmaydi. 


“Kalamushsimon” so‘zi esa qachondan hayvonot bog‘i xodimlarining ko‘ngliga tegadigan bo‘lib qoldi? Shaxsan prezident Shavkat Mirziyoevning o‘zi ham ayrim davlat xizmatchilarini, Moliya vazirligi xodimlarini “kalamushlar” deya haqoratlagan.


Fahmlanishicha, bloger prezident kabi aynan “kalamushlar” emas, “kalamushsimon” atamasini qo‘llagan, bu esa haqoratlanish emas, sifatlanishdir. 

Tuhmat ayblovi qo‘yilishiga asos bo‘lgan postda ham Otabek muayyan shaxslar nomini aytmay, mahallaga keltirilgan ko‘mir sifati ustidan o‘rinli shikoyat qiladi ham mutasaddi tashkilotlardan bunga izoh so‘raydi. 

Denov ko‘mir ombori rahbari ushbu o‘rinli savollardan shaxsi kamsitilib qolinishi va obro‘sizlantirilishi (o‘zi obro‘si bo‘lganmidi?) kulgili holat.

Mana shunday elementar jihatlar hisobga olinmagani sudning qanday saviyada o‘tganidan dalolat bermoqda. 


Qarorda ijtimoiy tarmoqlarga “internet jahon axborot tarmog‘i” deya shu qadar urg‘u berilganki, bu bilan blogerning aybini yanada og‘irlashtirish ko‘zda tutilgandek. 

Shu qadar ko‘p imloviy xatolar bilan yozilganki, bu sud hokimiyati xodimlarining savodi masalasi va darajasini yaqqol namoyon qilib turibdi. 

Sud huquqbuzar ishtirokisiz bo‘lib o‘tgani esa umuman tushunarsiz. Da'vogarlarning ikkisi ham Otabek Sattoriyni kechirmasligini aytib, suddan qonuniy chora ko‘rilishini so‘rashgan. 

Hayvonot bog‘i direktorining iqtisodiy ishlar bo‘yicha o‘rinbosari E.Normamatovning bu qadar “xafagarchiligi”ni oqlab bo‘lmaydi. Bloger o‘z postida konkret bir shaxsga nisbatan emas, umumiy xodimlar va rahbariyatga nisbatan noroziligini ifodalagan. 

Kiyiklarning shubhali o‘limi haqida “Ozodlik” radiosi xabar bergan bo‘lib, u turli manbalarda tarqatildi, ijtimoiy tarmoq vakillari tomonidan ham hayvonot bog‘i xodimlari sha'niga turli haqoratlar yog‘dirildi va bu tabiiy. 

So‘nggi kunda O‘zbekistonda jonivorlarga shafqatsiz munosabatda bo‘lish holatlari ko‘plab kuzatilmoqda. Biroq janob E.Normamatovga aynan Otabekning “haqoratsimon” so‘zlari tegib ketgani shubhalarni battar orttiradi. 

Otabek Sattoriy dastavval tovlamachilikda ayblanib, unga eng og‘ir ehtiyot chorasi sifatida qamoq jazosi qo‘llanilgan edi. Oliy Majlis deputati R.Kusherboev tovlamachalik deya ta'kidlangan xatti-harakat aslida blogerning haqli da'vosi ekanini aytgach, rakurs negadir yanvar oyi boshida yuz bergan voqealar tomonga o‘zgardi.


Hayvonot bog‘i rahbariyati 4 yanvar kuni Otabek Sattoriy postiga o‘z raddiyasini e'lon qilgan, biroq negadir keyin E.Normamatov va Denov ko‘mir ombori mudirining Otabek bilan sudlashgilari kelib qolgan.


Ajablanarlisi, eng avval Sherobod tumani “Qo‘rg‘on” MFYda yashovchi fuqaro To‘raev Lochin Otabek Sattoriy ustidan ariza bilan murojaat qilgan edi. Sudda uning toptalgan sha'ni xususida to‘xtalib o‘tilmadi. 


Xulosa qilib aytganda, Otabek Sattoriy ishi bo‘yicha voqealar tafsilotini kuzatar ekanmiz, ko‘plab o‘zaro nomutanosibliklar, shubhali holatlar ro‘y berayotganini ko‘rishimiz mumkin. 

Unchalik katta auditoriyaga ega bo‘lmagan hamda postlari keng qamrovli bo‘lmagan bloger ishining bu qadar keng jabhada yoritilishi, prokuratura o‘z nazoratiga olishi, o‘ta og‘ir va mantiqsiz ayblovlar hamda jazolar qo‘llanilishi turli savollarni keltirib chiqarishi tabiiy albatta. 


Ushbu voqealardan so‘ng Otabekning telegramdagi “Xalq fikri” kanali o‘chirilgan yoki o‘chirtirilgan. Balki bu Otabek misolida boshqa blogerlarga berilgan signaldir? Yoki muammolarni ochiq yoritayotgan blogerlarni yo‘ldan olib tashlashmi? 

Yuqoridagilarga tayangan holda, Otabek Sattoriy bilan bo‘layotgan holat adolat printsiplariga mos emas, deb hisoblash mumkin. O‘zbekiston hukumati media hamda so‘z erkinligi borasida hali ko‘p qoqilishlarga yuz tutishi mumkin.

Tag‘in o‘qing
28 mart 2020
Mana o‘lmagan qul, hafta o‘tib yana siz bilan yuzlashdim. Hamma ishga bormay, uyidan ishlayotgan ekan. Men bo‘lsa, shakllangan introvert o‘laroq, ...
30 noyabr 2017
«Paxta kampaniyasi» mehnat huquqi bo‘yicha ekspert Andrey Mrost tomonidan o‘tkazilgan «O‘zbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi: mehnatkashlar tashkilotimi yoki ishchilarni nazorat ...
13 iyun 2023
Yunonlarning Markaziy Osiyoga surgun qilinishining so‘nggi bosqichi Stalin tomonidan 1949 yil 13 iyunga o‘tar kechasi amalga oshirildi. Bir kechada ...
13 oktyabr 2015
Bugun internet sahifalarida nik ostiga yashirinib vohay o‘ldim deb zorlanayotganlar o‘zgarish yo‘lida bir qadam tashlashga qo‘rqadilar. «Bundan ham yomon ...
Bloglar
10 oktyabr 2024
Yuksalish maktabining gender ayirmachilikka asoslangan boshqaruvi haqidagi maqolaga o‘quvchilar ikki xil munosabat bildirdi. Bir suruv ...
22 sentyabr 2024
Vokal va vizual undan oldingi jiguli qo‘shig‘ining siyqa takrori xolos. Qo‘shiq melodiyasi kavkaz diskotekalridagi «Shiki ...
9 sentyabr 2024
Yaqinda miyani o‘rganish bo‘yicha yirik mutaxassis Tatyana Chernigovskaya ma'ruzasida ayollar bir paytning o‘zida hamma narsaga ...