Asosiy mavzular
30 yanvar 2024

Transperensi Interneshnl: O‘zbekistonda korruptsiya kamaymoqda

Ko‘plab mutaxassislar, biznesmenlar va ekspertlar fikrini o‘rganib chiqqan Xalqaro Transperensi Interneshnl tashkiloti 30 yanvar kuni dunyoning 180 mamlakatini qamragan davlat sektoridagi 2023 yilga oid korruptsiyaga moyillik darajasining navbatdagi indeksini e'lon qildi.

Tashkilot hisobotiga ko‘ra, aksariyat mamlakatlar davlat sektoridagi korruptsiyaga qarshi kurashda deyarli muvaffaqiyatga erishmagan. O‘rtacha jahon korruptsiyaga moyillik indeksi darajasi o‘n ikki yil davomida aksariyat mamlakatlarda muttasil 43 darajadan yuqoriga ko‘tarilmadi, ayni paytda mamlakatlarning uchdan ikki qismidan ko‘prog‘i 50 balldan past ko‘rsatkichga ega bo‘ldi. Bu esa dunyo bo‘ylab korruptsiya bilan bog‘liq jiddiy muammolar mavjudligidan darak beradi.

Shunga qaramay O‘zbekiston korruptsiyaga moyillik indeksi bo‘yicha o‘z ko‘rsatkichlarini 2014 yilgi xolatga nisbatan 15 pog‘onaga ko‘tarib 33 balga yetkazdi va mintaqada o‘zini sezilarli darajada o‘nglagan davlat sifatida ajralib chiqdi.

Jumladan, asosiy qadamlar qatoriga korruptsiyaga qarshi kurash agentligining tashkil etilishi, qonunchilikni qat'iylashtirish va liberallashtirish soxasidagi siljishlar kiritildi.

Ta'kidlash joiz, ushbu qonunlarni amalga oshirish va joriy qilish siyosati va tartiblari ishlab chiqildi va shu yili ko‘plab korruptsioner amaldorlarga ayblovar e'lon qilindi. Hukumat shuningdek, turli vazirliklar va mahalliy hokimiyat organlaridagi ichki nazorat va audit vositalarini keskin kuchaytirdi, masalan, boshqaruv tizimidagi poraxo‘rlikka qarshi kurash olib borildi.

Biroq, mamlakatdagi avtoritar boshqaruv tizimi shaffoflik va demokratik yo‘nalishdagi harakatga qarshilik ko‘rsatishda davom etmoqda, hokimiyat va qonunchilikni nazorati ostiga olish hamda adliya tizimidan foydalanish orqali demokratiya va tanqidni bo‘g‘ishga intilmoqda.

Bu esa korrutsiyaning umrini uzaytiradi va O‘zbekistonda keng qamrovli islohotlarga zarurat borligini namoyish qiladi.

Transperensi Interneshnl tashkiloti hisobotiga ko‘ra, O‘zbekistondagi holat Yevropadagi Kosova, Cerbiya va Albaniyadagiga o‘xshash darajadadir.

Bu mamlakatlarda ham O‘zbekistondagi kabi sud hokimiyati mustaqilligining kaliti bo‘lgan islohotlar, masalan, sud jarayonlarini tekshirish va Prokuratura kengashidagi halollikni ta'minlashi kerak bo‘lgan yangi qonun hujjatlarining qabul qilinganiga qaramay, islohotlar sust kechmoqda. Bundan ham yomoni, hukumatning sud ishlariga aralashuvi kuzatilmoqda.

Sobiq sovet mintaqasida Yevropa integratsiyasi yo‘lidan borayotgan Gruziya esa 53 bal to‘plagan. Biroq, hisobotda bu raqam bir vaqtlar korruptsiyaga qarshi kurash mayog‘i sifatida ko‘rilgan mamlakat uchun ancha past ko‘rsatgich ekani, ayni mamlakatda ham korruptsiya tizimli muammo bo‘lib qolayotgani ta'kidlanadi.

Markaziy osiyoda esa Qozog‘iston 39 ball bilan peshqadam bo‘lmoqda. Mamlakat Korruptsiyaga qarshi muammolarni hal qilishda, jumladan muammolarni huquqiy yo‘l bilan hal qilishda muayyan yutuqlarga erishgan.

Qirg‘iziston esa bu yil 26 ball ko‘rsatkichga ega bo‘ldi. Bu esa bir vaqtlar Markaziy osiyodagi demokratiya qal'asi deya nom qozongan mamlakat uchun juda past pog‘ona bo‘lib uning cho‘kayotganini anglatadi.

Mamlakat prezidenti Sadir Japarov iqtidorga kelishi bilan hokimiyat tizimidan o‘z tanqidchilarini nishonga olishda foydalana boshladi.

Jumladan mamlakat reytinggi 2020 yildan beri besh pog‘onaga pasaygani kuzatildi.

Shuningdek mintaqadagi oxirgi o‘rinlarni Ozarbayjon – 23, Tojikiston – 20 va Turkmaniston 18 ball bilan egalladi.

Bu mamlakatlarda jiddiy korruptsiya muammolari bilan kurash davom etmoqda. Davlat muassasalari ustidan avtoritar nazorat hukmronligi mustahkam ildiz otgan.

Tag‘in o‘qing
12 fevral 2022
(Taniqli shoir va siyosatchi Muhammad Solihning “Imperativ” kitobidan 43-qism. Audiokitob matnini muallifning o‘zi o‘qigan. Davomi bor.) MOSYo TEST BILAN ...
29 aprel 2016
«Hurriyat» gazetasida Xalqaro yoshlar birdamlik kuni munosabati bilan e'lon qilingan maqolada bugungi kunda dunyo yoshlari muammolar girdobiga botib qolgani, ...
17 may 2019
Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi rahbari Komil Allamjonov 15 may kuni feysbuk sahifasida ayrim saytlardan to‘siqlar olingani iddaosi ortidan ...
22 yanvar 2018
Rasmda ko‘rayotganingiz «Setra» avtobusi oldida selfiga tushgan Maqsad O‘zbekistonning 52 vatandoshini so‘nggi manzilga eltgan avtobusning tirik qolgan haydovchisi. Bu ...
Bloglar
8 fevral 2025
Shu paytgacha «Anora» degan ikki film olindi. Bittasi yetim qizning ashlachi bo‘gani haqida¸ yana bittasi ...
23 yanvar 2025
O‘zbekiston mudofaa vaziri Xolmuxammedov bosqinchi gazanda Rossiya bilan 2026-2030 yillarda harbiy sohada strategik hamkorlik dasturi ...
20 yanvar 2025
O‘zbekiston prezidenti uyida yirtqich hayvon¸ ilon va xasharotlarni boqadiganlar jazolanishi haqidagi qarorni 16 yanvar kuni ...