Cатира
29 январ 2019

Ўзбекистонга борсангиз, сизни 11 йил қамалиш қисмати кутади

Ватанидаги янги ҳукуматнинг «очиқ эшиклар» ташвиқотига мафтун бўлиб, тезроқ мамлакатини зиёрат қилишга шошилаётган экспатлар (муҳожирлар – eltuz) бунинг оқибатини ўйлашлари керак.

Ўзбек раҳбарлари учинчи мамлакатлар орқали чет элларда бўлиб, чиқиш визаси тугаганидан кейин ҳам у ерларда (ҳатто бу даврда Ўзбекистонга қайтмаган бўлишса ҳам) яшашлари паспорт режимини бузиш ва чегарадан ноқонуний ўтиш сифатида қаралиши ҳақидаги ёвуз бир қонунни бекор қилишни ғаройиб бир тарзда «унутишди». Бунинг учун эса 11 йилгача қамоқ жазоси белгиланган.

Абсурддек эшитилади, шунга қарамай, бу йиртқич қоида ҳамон амалда. Бу Непомняшая мисолида намоён бўлди. Шу ўринда, сизнинг Ўзбекистонга бошқа мамлакат ватандоши сифатида боришингиз ёки ўзбек паспорти билан киришингиз аҳамиятсиз. Агар сиз ватандошликни бекор қилиш жараёнини амалга оширмаган бўлсангиз (буни фақат мамлакатга қайтиб бориш билангина уддалаш мумкин), у ҳолда сизга нисбатан ЎзР ЖК моддаси қўлланилади, келиб чиқадиган барча оқибатлари билан.

Амалда эса сиз кўрсатилган моддаларга кўра ўзбек «ҳуқуқ» посбонлари чангалига тушасиз. Уларга бир неча минг кўкидан қистириш ёки ўқиш ва ишингизни давом этириш учун яшаётган мамлакатингизга қайтгач, ўзингиз каби экспат юртдошларингизни чақишга ёлланишга мажбур бўласиз. Баъзан бир вақтнинг ўзида унисига ҳам, бунисига ҳам рози бўлишга тўғри келади.

Боз устига, бу менинг фантазиям ёки тахминим эмас, балки тажрибамда шахсан ўзим билган конкрет ҳолатлардир. Айниқса, бу тузоққа чет элларда ўқиётган ўзбек талабалари тушишади. Бироқ яқинда қабул қилинган ватандошлар ҳақидаги қарордан сўнг ҳозир тузоқлар сони ҳам анча кўпайган.

Ўзбек ҳукуматининг «унутувчанлиги» тасодифий ҳол эмас: гизли хизматларнинг иштаҳаси ошмоқда, устига-устак, юқоридан ҳам хорижда урчиган ўзбек диаспорасини пойлаш буюртмалари тушмоқда. Хорижий нашрларнинг ўзбек журналистлари Ўзбекистонга боришлари билан уларни хўрак сифатида ишлатишларини афтидан билишмайди. Мана, кўриб қўйинглар, уларни мамлакатдан сургун қилишганди, энди эса ҳеч муаммосиз келиб-кетишмоқда. Агар Непомняшаянинг қисмати бошингизга тушишини истамасангиз, бу хўракка илинманг.

Лондондаги Шарқ ва Африка тадқиқотлари институти таҳлилчиси
Алишер Илҳомов
Фейсбукдаги саҳифасидан
 Eltuz таржимаси

Тағин ўқинг
14 ноябр 2018
Таниқли ўзбек диссидент адиби, 67 яшар Мамадали Маҳмудов 13 ноябрь куни Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги – ЎзАнинг «Гурунг» лойиҳаси ...
12 октябр 2018
Ўзбекистон ҳарбий қисмларидан биридаги аскарнинг «Элтуз»га билдиришича, улар вақтли ҳарбий хизматни Андижон вилояти далаларида пахта териш билан ўташмоқда. Ётоқда ...
10 июл 2016
Москвадаги ARTSTORY галереясида кўргазмага қўйилган асарлардан олтмишинчи йиллар Совет Ўзбекистонининг нафталин ифори таралади. Июл сўнггига қадар Москвада “Шарққа мафтунлик” ...
16 январ 2018
Чимкентлик тўй эгаси буюртирган қимматбаҳо торт видеоси ижтимоий тармоқни ҳайратга солди. Унинг нархи 179 минг АҚШ долларига баҳоланган. Дастлаб ...
Блоглар
28 октябр 2024
(Элтузга телеграм орқали келган мактуб) “Хоразм вилояти Урганч туманлараро суд раиси Ё.А.Алмосов жаноби олийларининг бугунги ...
24 октябр 2024
Бир одам ҳаммага яхшилик қилишга сўз берибди. Қўшниси келиб уни отини сўраб олиб миниб кетганича ...
10 октябр 2024
Юксалиш мактабининг гендер айирмачиликка асосланган бошқаруви ҳақидаги мақолага ўқувчилар икки хил муносабат билдирди. Бир сурув ...