Майда ўғрилар қурбонликка, наҳанглар эса…
Ўзбек амалдорлари ва оилаларининг ўғриликларини кўриб, ҳайратланмай қўйганман. Лекин, ҳар сафар бундай янгиликка бир жирканч, бадбўй кайфият ҳамроҳлик қилади. Бу шунчалик клише, оддий ўғриликки, унда на оригиналлик, ё на бир ақлий энергия бор. Қариндошинг номига фирма оч, давлат пулини ўтказ, офшор орқали Швейцариядаги ҳисоб рақамига тўпла. Бунда банк деворини тунда дрель билан тешиб киришдек ва хавфсизлик камераларини ўчиришдек стратегик ақл ва жасорат талаб қилинмайди. Бари анча оддий.
Ғарб ҳам баланд минорасидан туриб аҳлоққа чақира олмайди, чунки ўзи аҳлоқсиз – ўзи шу аҳлоқсизликка шароит яратиб беради ва ҳатто рағбатлантиради. Бу банклар, офшор рақамлар, мол-мулклар Ғарбнинг схемаси. Бир неча йил олдин ўшанда Британия бош вазири бўлган Дейвид Камерон қиролича билан ўзаро суҳбатида Афғонистонни «фантастик даражада коррупциялашган» дея тасвирлаётгани камерага тушиб қолганди. Лавозимидан кетгач, ўзининг ҳам солиқдан қочиш учун очган офшор ҳисоблари фош бўлди. Камероннинг фантастиклиги пандемияда ҳам билинди – у ўзи ишга кирган компанияга лоббичилик қилиб қўлга тушди.
Булар ғарбда шундай танга талашаётганда, Шарқдан нимани кутасан? Бари бир гўр аслида. Фақат бу томонларда халққа осонроқ, ойликка яшай олади, шукур.
Шунчаки ҳафсалам пир. Майда-майда ўғричалар қурбон келтирилаверади, наҳанглар эса… Президент буларни билмайди деганларга кулгим келади. Унинг ўзи «ер тагида илон қимирласа биламан» деганди. Президент ўғрилик қил демаса керак, лекин, фикримча, унинг қўллари ҳам боғлиқ. Унга ҳам содиқ иттифоқчилар керак. Афсуски, биз яшаётган дунё шундай.
Ибрат Сафо,
Би Би Си журналисти