Асосий мавзулар
4 июл 2016

Ўқитувчи ва шифокорлар пахта қуртини теришга сафарбар этилди

Фарғона вилояти ўқитувчи ва шифокорлари пахта кўсагига тушган қуртларни далаларда қўлда теришмоқда. Уларнинг бу сафар далага чиқарилиши АҚШ Давлат департаментининг одам савдосига қарши йиллик ҳисоботида Ўзбекистон рейтинги пасайтирилган 30 июн кунига тўғри келди.

rasm1620
Пахта кўсагига тушган қуртларни далаларда қўлда теришмоқда. Фото © Eltuz.com

Вилоят ҳокимининг ўринбосари, хотин-қизлар масалалари бўйича масъул Тўлқиной Тожиева Фарғона вилоятининг барча туманларда бўлиб, ўқитувчи ва тиббиёт ходимларидан далага чиқиб, фермерларга ёрдам беришни сўраган.

«Пахтага қандайдир ёмон қурт тушибди», – деди сафарбарликка жалб этилган ходимлардан бири Eltuz.comга. Унинг сўзларига кўра, пахтага тушган қуртни териш учун ҳар куни битта мактаб 10 нафар ходим бериши керак.

Унинг айтишига кўра, Тўлқиной Тожиева келиб мактабда йиғилиш ўтказган. Пахта миллий бойлигимиз, обрў-эътиборимиз эканлигини, у давлатга катта фойда келтиришини айтиб, ёрдам беришларини сўраган, аслида эса талаб қилган.

Қуртга қарши биологик усул самара бермаган

Ўзбекистонда ҳар йили авж оладиган кўсак қуртига қарши кураш билан аслида Қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги қошидаги марказ шуғулланиши лозим эди.

rasm1621
Кўсак қуртига қарши қўлланилган кимёвий ва биологик воситалар самара бермаган. Фото © eltuz.com

Бироқ Eltuz.com мухбирининг айни марказ қошидаги Ўсимликларни ҳимоя қилиш отряди мутахассисларидан олган маълумотига кўра, биологик усуллар самара бермаган.

Марказ мутахассисларининг билдиришича, туманларнинг катта кичиклигига қараб, ҳар бир туманда 4 тадан 10 тагача биолабораториялар мавжуд.

«Биз қуртларга қарши биологик хашоротларни кўпайтириш, улар учун далаларда махсус идишларда озуқалар қўйиш ва биологик воситаларни далаларга пуркаш билан шуғулланамиз, бироқ бу усуллар фақат қуртлар пайдо бўлишининг дастлабки босқичидагина натижа беради» дейди биолаборотория мутахассиси.

У шунингдек заракунандаларга қарши турли заҳарли дорилар, гербицидлар, инсектицидлар ва микробиологик препаратлар қўлланишини айтади.

Бу заҳарли ва биологик воситаларнинг рўйҳати ва уларнинг қанчалик миқдорда қўлланилиши ҳақида Eltuz.comда ҳужжатлар бор, бироқ уларнинг инсон организмига, жумладан пахта далаларида кўсак қуртини тераётган одамларга қанчалик зарари бўлиши мумкинлиги, бундан ўқитувчи ва шифокорлар қанчалик ҳимояланганлиги ҳақида ҳозирча аниқ жавоб йўқ.

rasm1622
Пахта зараркунандаларига қўлланиладиган кимёвий заҳарли ва биологик воситалар. Фото © eltuz.com 

Мажбурий меҳнат туфайли Ўзбекистон рейтинги пасайтирилган кунларда

Пахта қуртини териб олишга сафарбарлик, айни мажбурий меҳнат туфайли Трафикингга доир йиллик ҳисоботда Ўзбекистоннинг рейтинги мавжуд имкониятдан энг паст даража Tier 3 га туширилган пайтга тўғри келди.

30 июн куни АҚШ Давлат департаменти ўзининг одам савдосига қарши курашишга доир йиллик ҳисоботида Ўзбекистоннинг рейтингини 188 мамлакатлар рўйҳати оҳиридан учинчи даражага туширган эди.

2015 йилги пахта мавсумида мажбурий меҳнат мониторингини ўтказаётган фуқаролик жамиятининг мустақил фаолларига ҳужумлар сони кескин ошгани қайд этилган бу ҳужжатда Ўзбекистон пахтачилигида мажбурий меҳнат тизими ўзгаришсиз қолаётггани, давлат жазо қўллаш, жумладан, ишдан бўшатиш ва ижтимоий ёрдамдан маҳрум этиш, талабаларни университетлардан ҳайдаш таҳдиди остида энг камида миллион кишини пахта далаларида ишлашга мажбурлаётгани қайд этилади.

Насима Даврон қизи
Eltuz.com

Тағин ўқинг
8 май 2015
Сиз айта оласизми “Ўзбек-немис инсон ҳуқуқлари форуми” (Uzbek-German Forum – UGF)га рахбарлигингиз ҳақида? – 2008 йили мен Ўзбекистонда тўрт ...
17 май 2019
Maна, ҳафта айланиб яна ойлар султони рамазонда сиз билан юз кўришдик. Рамазон ойида шайтонларни занжир билан боғлаб қўйишар экан. ...
12 август 2017
Суронли 2015 йил, денгиз тубидаги майда тошларни ҳам кўра оладиган ғаввослар ҳам пахтага олиб чиқилганди. Хадемай тағин терим бошланади, ...
8 апрел 2020
17 йилдан буён Британияда истиқомат қилаëтган қишлоқ хўжалиги фанлари доктори¸ профессор¸ агрокимёгар, тупроқшунос олим Аҳмаджон Хоразмий (Аҳмад Ҳасанов) 5 ...
Блоглар
28 октябр 2024
(Элтузга телеграм орқали келган мактуб) “Хоразм вилояти Урганч туманлараро суд раиси Ё.А.Алмосов жаноби олийларининг бугунги ...
24 октябр 2024
Бир одам ҳаммага яхшилик қилишга сўз берибди. Қўшниси келиб уни отини сўраб олиб миниб кетганича ...
10 октябр 2024
Юксалиш мактабининг гендер айирмачиликка асосланган бошқаруви ҳақидаги мақолага ўқувчилар икки хил муносабат билдирди. Бир сурув ...