Asosiy mavzular
19 sentyabr 2018

Sotganimizdan olganimiz ko‘p

Joriy yilning o‘tgan sakkiz oyida O‘zbekistonning tashqi savdo
aylanmasida import sur'atining o‘sishi eksportnikidan qariyb yetti barobardan ko‘proqni tashkil etdi.

Davlat statistika qo‘mitasining rasmiy ma'lumotlariga ko‘ra, o‘tgan davr mobaynida mamlakatning tashqi savdo aylanmasi 20,6 milliard dollarni tashkil etgan va o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 18,5 foiz o‘sgan.

Eksport hajmi 8,6 dollar bo‘lib, o‘sish 4,4 foizni tashkil etgan. Import esa 12 millard dollar hajmida bo‘lib, 31,2 foiz o‘sgan.

Agar rasmiy ma'lumotlarni tahlil qilsak, O‘zbekiston xizmatlar (23,1 %), energiya tashuvchilar va neft mahsulotlari (20,4 %) va oziq-ovqat mahsulotlari (8,6 %) eksportida sezilarli o‘sishga erishganini ko‘rish mumkin.

Eng e'tiborlisi, joriy yilda mamlakat eksportida paxta tolasining ulushi arzimagan 3,1 million dollarni tashkil etdi. Bu holat O‘zbekiston paxta tolasini xomashyo sifatida xorijga sotishni ancha kamaytirganidan dalolat beradi.

Bu holat importda ham o‘z aksini topgan. Mamlakat paxta tolasini qayta ishlaydigan mashinalar xaridi uchun 361 million dollar sarflagan. Bu so‘nggi yillarda kuzatilayotgan tendentsiyadir.

Buning natijasi hozirdanoq sezilmoqda. Joriy yilning yanvar-avgust oylarida to‘qimachilik mahsulotlari eksporti 870 million dollardan oshgan yoki o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 15,6 foiz o‘sgan.

Xizmatlar eksportining ko‘payganini esa O‘zbekistonning yaqin qo‘shnilari bilan aloqalari yaxshilangani, shuningdek, turizm rivojiga qaratilgan islohotlar natijasi deyish mumkin.

Chunki eksportning bu turida asosiy ulush transport xizmatlari va
sayyohlik sohalariga tegishlidir.

So‘nggi yillarda O‘zbekistonda meva-sabzavot mahsulotlari eksportiga katta e'tibor berilyapti. Shu maqsadda paxta maydonlari qisqartirilayotgani ham bor gap.

Buning natijasi o‘laroq, joriy yilda meva-sabzavot mahsulotlari eksporti sezilarli o‘sgan. Hali O‘zbekistonda takroriy ekinlardan ham yaxshigina hosil kutilayotgani inobatga olinsa, bu tarmoqdagi eksport hajmi kattagina miqdorni tashkil etishini bashorat qilsa bo‘ladi.

Ko‘pchilik Islom Karimov davrida O‘zbekiston tashqi savdo aylanmasida har doim ijobiy saldoga erishilishiga o‘rganib qolgandi. Endi bu qanchalik to‘g‘ri yoki noto‘g‘riligini bilmadik.
Lekin joriy yilgi sakkiz oylik sarhisobi tashqi savdoda 3,4 mlrd.
dollarlik salbiy saldoga yo‘l qo‘yilganini ko‘rsatmoqda.

«Bunga sabab O‘zbekistonning o‘z iqtisodiyotini jadal sur'atda
modernizatsiya qilishga kirishganidir, – deydi mustaqil tahlilchi Abdulla Raupov «Eltuz» muxbiri bilan suhbatida. – Chunki bu davrdagi importning 40 foizi mashina va uskunalar hissasiga to‘g‘ri kelmoqda.

Uning fikricha, agar bu holat uzoq muddat davom etmasa, iqtisodiyotning modernizatsiyalashuvi samarasi o‘laroq tezda tashqi savdoda ijobiy saldoga qaytamiz.

“O‘zbekiston o‘zining xalqaro maydondagi imijini tobora yaxshilab
bormoqda. Bu esa uning tashqi qarzlar olish imkonini oshiradi. Agar biz iqtisodiyotni modernizatsiyalash uchun yangi texnologiyalar xarid qilayotganimiz sababli bir-ikki yil davomida tashqi savdoda minus saldo kuzatilsa, buning o‘rnini tashqi qarzlar bilan qoplab turish imkoniyati bor. Bu iqtisodiyot uchun unchalik qo‘rqinchli emas”, dedi mustaqil kuzatuvchi.

Eltuz.com

Tag‘in o‘qing
27 mart 2024
Eltuz portaliga kelgan navbatdagi 5 ta maktubni o‘qib eshittiramiz, ular O‘zbekistonning Andijon, Sirdaryo, Qashqadaryo, Samarqand va Toshkent viloyatlaridan kelgan. Shuniingdek, eltuz portalida e'lon qilingan Bo‘kadagi quvur yorilishi bilan bog‘liq muammoning hal etilgani yuzasidan rasmiylar munosabati, ...
1 mart 2019
O‘zbekiston Moliya vazirligining ma'lum qilishicha, mamlakatda deputatlar va senatorlar 1,56 mln so‘m (186 dollar), vazirlar 1,727 mln so‘m (205 ...
21 iyun 2021
«Paxtakor»ning kelib chiqishi turk, lekin shveytsariyalik Derdiyok (o‘zbekchasiga Dardiyo‘q) degan futbolchisi bor. Yillik maoshi 1,3 million yevro ekan. O‘zbekchasiga ...
7 avgust 2023
Eltuzning Navoiydagi mobil muxbiriga ko‘ra, videodagi ayol Navoiy shahar «Umid» MFY, I.Karimov ko‘chasi 88a-uy, 54-xonadonda yashovchi Axmad-Oxunova Gulnora Haqberdievna ...
Bloglar
23 yanvar 2025
O‘zbekiston mudofaa vaziri Xolmuxammedov bosqinchi gazanda Rossiya bilan 2026-2030 yillarda harbiy sohada strategik hamkorlik dasturi ...
20 yanvar 2025
O‘zbekiston prezidenti uyida yirtqich hayvon¸ ilon va xasharotlarni boqadiganlar jazolanishi haqidagi qarorni 16 yanvar kuni ...
12 yanvar 2025
Turli mavzularga o‘z qarashi bilan farqlanadigan bloger Kirpi Prezidentning 380-sonli qarori asosida 1000ta kitobning o‘zbek ...