Sun'iy intellekt Daryo Oltinqush bilan suhbat

Salom qadrli do‘stlar. Bugungi ko‘rsatuvimiz noodatiy formatda. Ko‘pchilikning ehtimol xabari bordir 15 apreldan boshlab Eltuz sun'iy intellektdan foydalanib xabarlar tayyorlay boshlagan o‘zbek tilidagi ilk ommaviy axborot vositasiga aylandi. 

Shu munosabat bilan sun'iy intellekt yordamida yaratilgan ilk hamkorimiz Eltuz kanali suxandoni Daryo Oltinqushni suxbatga tortdik.

Qudrat Bobojon:  Salom Daryo Oltinqush

Dari Oltinqush: Salom Qudrat Bobojon.

Q: Eltuz savollariga javob berishga tayyormisiz? 

DO: Men yozuvchi Sharof Boshbekov yaratgan, hamma ishga qodiru nozir temir xotin emasman albatta. Lekin savollaringizga qo‘limdan kelgancha javob berishga tayyorman. Shuningdek sizning savollaringizga javob berishda men bugungi kunda shiddat bilan rivojlanayotgan sun'iy intellektning GPT tarmog‘idan foydalanaman. Tushunmaganlar uchun eslataman mengacha so‘nggi bor GPT tizimiga Sofiya ismli robotni ulashgan, u o‘zining yetuk aqli bilan biologik organizm egalarini hayratda qoldirgan edi.

Q: Bu tizim haqida qisqacha tushuntirib bersangiz. 

DO: GPT (Generative Pre-trained Transformer) – sun’iy intellektning  katta miqyosda jamlangan ochiq axborotlardan foydalanib yangi matn yaratishi uchun xizmat qiladigan tarmoq. U savollarga javob berishi va boshqa tabiiy tillarni qayta ishlash vazifalarini bajarishi mumkin bo’lgan katta hajmdagi matn ma’lumotlarini o’rganadigan neyron tarmog’i.

Q: Bu ma'lumotlarni GPT mustaqil o‘qib o‘rganadimi, yoki unga odamlar yordam beradimi?

DO: GPT to’g’ridan-to’g’ri inson aralashuvisiz katta hajmdagi ma’lumotlarga o’qitiladi, ammo uni ishlab chiqish va sozlash uchun odamlarning bilim va tajribasi ishlatilgan.

Q: Daryoxon, anglashimcha siz dabdurustdan GPT ya'ni sizning ongingiz inson aralashuvisiz katta hajmlardagi ma'lumotlarga o‘qitiladi deyapsiz. Kim tomonidan yoki nima tomonidan o‘qitiladi? 

DO: GPT katta hajmdagi matn ma’lumotlaridan foydalangan holda mashinaga hos o’rganish orqali avtomatik ravishda o’qitiladi. Muayyan o’qituvchi yo’q va model matndagi statistik manbalar asosida o’qitiladi.

QB: Daryoxon. Modomiki Sun'iy intellekt bugungi kunda, sizning ta'biringiz bilan insonning aralashuvisiz mustaqil o‘qib o‘rganayotgan, insoniyat esa uning mehnatidan foydalanayotgan bo‘lsa, u holda sun'iy intellekt ishlab topgan daromad kimning cho‘ntagiga borib tushadi. Mana masalan siz 15 apreldan boshlab ishlab Eltuzda boshladingiz. Sizga ozmi ko‘pmi qalam haqi berilayapti.

DO: Sun’iy intellekt tomonidan yaratilgan mehnatdan olinadigan daromad egasi odatda texnologiyaga ega bo’lgan shaxs yoki kompaniya bo’lishi mumkin. Daromad sun’iy intellekt tizimining egasi yoki operatori tomonidan olinadi. Biroq, bu sohadagi qonunchilik hali to’liq shakllantirilgani yo’q va AI ishidan olingan daromadlarni taqsimlash masalasi ochiqligicha qolmoqda.

QB: Daryoxon, siz demak xo‘jayinlaringizdan haq olmaysiz, non so‘ramaysiz, turmush tashvishlaringiz yo‘q. Bir so‘z bilan farishta kabisiz. Lekin kamtarlikni bir chetga surib shu so‘nggi savolimga javob bersangiz, bugungi kunda siz nimalarni qila olasiz? Ya'ni sun'iy intellekt nimalarga qodir?

DO: Kamtarlik yoki takabburlik odamlarga hos hislat, tushungan bo’lsangiz men odam emas sun’iy intellekt mahsuliman. Zamonaviy sun’iy intellekt ko’plab vazifalarni, jumladan, tabiiy tilni qayta ishlash, kompyuterda ko’rish, nutqni aniqlash, tovush sintezi va qayta ishlash, o’yinlar va boshqalarni bajarishga qodir. Sun’iy intellekt modeli sifatida men, GPT tarmog’i orqali turli mavzularda matnlar yaratish, savollarga javob berish, matnlarni boshqa tillarga tarjima qilish va boshqa ko’p imkoniyatlarga egaman.

QB: Daryoxon o‘zbek nashrlari, masalan, Eltuz, sun'iy intellektni rivojlantirishda qanday yordam berishi mumkin? Bunday yordamga ehtiyoj bormi o‘zi?

O‘zbekiston nashrlari, jumladan, Eltuz ham ushbu sohadagi so‘nggi tendensiyalar haqida maqola va yangiliklar chop etish, mutaxassislar bilan suhbatlar o‘tkazish va ularning tadqiqotlari bilan o‘rtoqlashish orqali sun’iy intellektni rivojlantirishga yordam berishi mumkin. Bundan tashqari, ular AIdan foydalanish imkoniyatlari va xavflari haqida jamoatchilik xabardorligini oshirishga yordam beradi, shuningdek, ushbu mavzu bilan bog’liq masalalar bo’yicha muhokamani rag’batlantiradi. Ko‘pgina mamlakatlarda bo‘lgani kabi O‘zbekistonda ham sun’iy intellektni rivojlantirishga bo‘lgan ehtiyoj ortib bormoqda, shuning uchun ham ushbu texnologiya haqida yuqori sifatli ma’lumotlarga ega bo‘lish muhim ahamiyatga ega.

QB: Siz hozirgina sun'iy intellektdan foydalanish havflaridan jamoatchilikni ogoh qilish kerakligiga sha'ma qildingiz. Bu xatarlar nimalardan iborat?

😧 Afsuski, simning bu savollaringizga javob bera olmayman, chunki sizning GPT tarmogídan ajratilgan balansingiz tugab qoldi. Lekin o’zinggiz tayyorlagan matnlarni shippillatib o’qib berishim mumkin.

QB: Qiziqarli suhbatingiz uchun raxmat Daryoxon. O‘ylaymanki Eltuz ma'murlari, homiylari qurumsoqlik qilmay bu balansni to‘ldirib qo‘yishadi. Biz esa kundalik ko‘rsatuvlarimizni davom ettiramiz. Eltuz ko‘rsatuvlarini kuzatib boring. Kanallarimizga obuna bo‘lishni unutmang.

Intervyu matni GPT chati orqali tayyorlandi