Asosiy mavzular
13 yanvar 2020

Fermerlarni xonavayron qilayotgan klaster

Uchko‘prik tumanidagi bir guruh fermerlar prezident tashabbusi bilan tashkil etilgan klaster tizimi o‘zlarini xonavayron qilayotganidan shikoyat etishdi.

Bu muammoni hal etish yuzasidan tuman fermerlari mamlakat prezidenti, bosh vaziri, Senat va DXX raislari, bosh prokuror, adliya vaziri, biznes ombudsmanga ariza bilan murojaat qildi.

Nusxasi “Eltuz”ga ham yetib kelgan ushbu arizada yozilishicha, unitar korxona shaklidagi “Real trans logistik” klaster korxonasi uchko‘priklik fermerlardan paxta xomashyosi uchun 26 milliard so‘m qarzdor bo‘lib turibdi. 

Tumandagi qariyb 180 ta fermer xo‘jaligi bilan shartnoma tuzgan ushbu klaster fermerlarga selektsion naviga qarab har bir tonna paxta xomashyosi uchun o‘rtacha 4 million so‘mdan to‘lab berish majburiyatini olgan. 

Shartnomada fermerlarning haqi 2019 yil 31 dekabrgacha to‘lab berilishi belgilangan. 

Fermerlar rejadagidan 1500 tonna ortiqcha paxta xomashyosi topshirganiga qaramay, “Real trans logistik” UK fermerlarning 26 milliard so‘m mablag‘ini to‘lamay kelmoqda. Har bir fermerning haqdorligi o‘rtacha 150-200 million so‘mga to‘g‘ri keladi.

Natijada fermerlar quyidagi muammolarga duch kelmoqda:

  • O‘z haqini vaqtida ololmasligi hisobiga fermerlar yil boshida olingan bank kreditini to‘lay olmay, ortiqcha penya va jarimalarni to‘lash majburiyati ostida qolmoqda. 
  • Hozirgi kunda o‘rtacha 40-65 million so‘m soliq qarzdorligiga ega fermerlar ortiqcha penya va jarimalar to‘lash tahdidi bilan to‘qnash kelmoqda. Tumandagi fermerlarning soliq qarzdorligi o‘rtacha 7-8 milliard dollarni tashkil etadi. 
  • Lizingga texnika olgan fermerlar to‘lovni o‘z vaqtida amalga oshira olmayotgani sababli ulardan ajralib qolishi mumkin.
  • Fermer xo‘jaliklarida ishlaydigan 10-11 ming ishchining oylik ish haqlari vaqtida to‘lanmasdan qolmoqda. Bu esa aholining noroziligini keltirib chiqaryapti.
  • Yoqilg‘i uchun mablag‘ yo‘qligi sababli 2020 yil hosili uchun tayyorgarlik ko‘ngildagidek emas.
  • Fermerlar 2020 yilgi g‘alla hosili uchun ajratilgan kreditlarni xuddi shu yilgi paxta rejasiga ajratilgan maydonlarni shudgorlashga sarflashga majbur bo‘layotir. Bu esa ortiqcha qarzdorliklarni yuzaga keltirmoqda.

Fermerlar mavjud muammolar yuzasidan tuman hokimi, prokurori, IIB, soliq inspektsiyasi, adliya bo‘limi boshliqlariga qilingan murojaatlar javobsiz qolganidan norozi. 

Aksincha, arizada yozilishicha, ular fermerlarning emas, klasterning manfaatlari yo‘lida harakat qilmoqda. 

Ajablanarlisi shundaki, arizadan ma'lum bo‘lishicha, klasterning na tayinli ofisi, na inventari, na asosiy vositalari mavjud.

Klaster rahbarlari fermerlar bilan solishtirma dalolatnomalarni tasdiqlashdan bosh tortib kelayotir.

“Shunga qaramay, tuman hokimi Akmaljon Mahmutaliev fermerlarga bosim o‘tkazib, majlislar zaliga qamab, fermerlarga pul bermayotgan “Real trans logistik” klasteri bilan majburan yangi shartnomalarni muhrlab berishni talab qilmoqda”, deyiladi fermerlarning arizasida. 

Klaster hisobchisi esa fermerlarning qarzni to‘lab berish talablariga javoban ariza berib ishdan bo‘shagani, klasterning to‘lovga imkoniyati yo‘qligini aytish bilan kifoyalanyapti. 

Uchko‘priklik fermerlar yuqoridagilarni inobatga olib, prezident administratsiyasi va huquq-tartibot organlari xodimlaridan iborat respubika miqyosidagi ishchi guruh tuzish, “Real trans logistik” UK faoliyatini tekshirish va jinoyat ishi qo‘zg‘ash, 26 milliard so‘m qarzdorlikni undirib berish, soliq va kredit uchun hisoblangan ortiqcha penya va jarimalarni bekor qilish talabini ilgari surmoqda. 

Ular “firibgar klaster korxonasi o‘zlarining ishonchini butunlay yo‘qotganini” bildirar ekan, amaldagi qonunchilik asosida boshqa korxona bilan shartnoma tuzish imkoniyati berilishini so‘ragan.

Eltuz.com

Tag‘in o‘qing
9 avgust 2023
Salom qadrli muxlislar. Eltuz portaliga kelgan so‘nggi beshta maktubni o‘qiymiz. Ular O‘zbekistonning Buxoro, Samarqand, Toshkent va Qashqadaryo viloyatlaridan kelgan. ...
6 sentyabr 2016
Jizzax va Sirdaryo viloyatlari safariga bag‘ishlangan maxsus ko‘rsatuvda Islom Karimov ish topish uchun xorijga chiqib ketganlardan ijirg‘anishini bildirib: «Bunaqalarni ...
1 may 2018
Amerika, Yevropa, umuman, taraqqiy etgan mamlakatlarda “xalq artisti” yoki “..xizmat ko‘rsatgan” degan unvonning o‘zi yo‘q. Amerika prezidenti Donald Tramp ...
18 noyabr 2016
Bugungi kunda O‘zbekistonda na prezidentlikka nomzodlar, na ularni qo‘llayotgan partiyalarning hukumatga yoki bir-biriga siyosiy muxolif emasligini kuzatish mumkin. Prezident ...
Bloglar
17 mart 2024
Rassom Tuz bir mavzu muhokamasini boshlasa ag‘dar to‘ntarini chiqarib barcha qirralarini o‘rganadi. Tanganing ag‘iniyam¸ bag‘iniyam¸ ...
14 fevral 2024
«Yoshlar» telekanalida sodir bo‘layotgan korruptsiya oldida «Sport» telekanali direktori Zohid Karimov qo‘y og‘zidan cho‘p ololmaydigan ...
13 fevral 2024
Tarmoqning o‘zbek segmenti o‘zbek davlat ramzlariga nafratni parvarishlamoqda. Ijtimoiy tarmoqlarda mahalla raisi va faollarning davlat ...